ลำดับ

Thai Forest Fire Glossary

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

คำศัพท์	ความหมาย
Safety Zone “พื้นที่ปลอดภัย”	พื้นที่ซึ่งได้กำจัดเชื้อเพลิงออกหมดแล้วหรือพื้นที่ส่วนที่ยังมีเชื้อเพลิงอยู่ แต่มีแนวกันไฟรอบเพื่อกันลูกไฟ ใช้สำหรับให้เจ้าหน้าที่ดับเพลิงหลบภัย ในการเผาตามกำหนด เจ้าหน้าที่จุดไฟก่อนที่จะปฏิบัติงานก้าวหน้าต่อไป จะต้องจุดเผากำจัดเชื้อเพลิงในพื้นที่ปลอดภัยเสียก่อน พื้นที่ปลอดภัยอาจกำหนดให้เป็นส่วนหนึ่งของแนวกันไฟ ให้กว้างพอที่จะให้เจ้าหน้าที่และเครื่องมือปลอดภัยจากไฟป่าที่อาจลุกลามรวดเร็วได้ พื้นที่ส่วนนี้บางทีเรียกว่า “Safety Island”
Scratch Line “แนวกันไฟชั่วคราว”	แนวกันไฟซึ่งสร้างขึ้นอย่างเร่งรีบ ในกรณีฉุกเฉินเพื่อตรวจเช็คอัตราความเร็วของไฟ
Scorch Height “ความสูงรอยเปลวเพลิง”	ความสูงเฉลี่ยของรอยไฟไหม้บนต้นไม้ ซึ่งจะเห็นเป็นสีน้ำตาลหรือสีดำตลอดทั้งบริเวณ
Severity Funding “กองทุนฉุกเฉิน”	งบประมาณซึ่งจัดให้เพิ่มมากกว่าปกติในการดับไฟป่า เนื่องจากเป็นปีที่แห้งแล้งผิดปกติ อากาศร้อนผิดปกติหรือเหตุการณ์อื่นๆซึ่งเป็นแนวโน้มน่าจะมีอันตรายจากไฟป่าสูง
Scout “หน่วยตรวจสอบ”	กลุ่มเจ้าหน้าที่ดับไฟ ซึ่งได้รับมอบหมายให้รวบรวมข้อมูล หรือรายงานข้อมูลของไฟ เช่น การลุกลาม พฤติกรรมของไฟ ผลงานการควบคุมไฟของเจ้าหน้าที่ดับเพลิง ตามแผนดับไฟที่วางไว้
Secondary Line “แนวกันไฟที่สอง”	แนวกันไฟที่ทำหลังจากแนวกันไฟแรกได้สร้างเสร็จแล้ว โดยให้ทำห่างจากแนวกันไฟอันแรกออกไปในระยะทางที่เหมาะสม
Sector of a fire “ตอนของไฟ”	ส่วนหนึ่งของแนวขอบไฟที่มอบหมายให้คนหนึ่งคนใดรับผิดชอบ

Sector Boss “หัวหน้าตอนดับไฟ”	หัวหน้าตอนดับไฟ รับผิดชอบควบคุมหมู่ดับไฟ 1-2 หมู่หรือมากกว่า เพื่อรับผิดชอบดับไฟในตอนหนึ่งหรือส่วนหนึ่งของขอบไฟ
Shock force “หน่วยปราบไฟพิเศษ”	หมู่ดับไฟซึ่งได้รับการฝึกฝนอย่างดีเป็นพิเศษ มีเครื่องมือพร้อม มีหน้าที่เข้าผจญเพลิงเป็นหน่วยแรก มีความสามารถในการดับไฟที่ยากลำบากหรืออันตรายสูง หรือไฟขนาดใหญ่ได้
Short – Term Fire Danger “อันตรายไฟป่าระยะสั้น”	พยากรณ์อันตรายไฟป่า ที่กำหนดในช่วงระยะสั้น เนื่องจากข้อมูลที่นำมาเป็นองค์ประกอบในการวางแผน เพิ่งเก็บมาใหม่ๆหรือได้มาในระยะสั้นๆ
Shut – off nozzle “วาล์วควบคุมหัวฉีด”	ตามปกติปั๊มดับเพลิงทั่วไป จะมีคนควบคุมการปิด-เปิดน้ำอยู่ที่หัวฉีด มากกว่าควบคุมน้ำที่เครื่องปั๊ม เราเรียกวาล์วนี้ว่า “ วาล์วควบคุมหัวฉีดดับเพลิง ”
Site Prep Burn “การเผาเตรียมพื้นที่”	การเผาเพื่อกำจัดเศษไม้ปลายไม้ให้แสงส่องถึงดิน และควบคุมมิให้วัชพืชขึ้น จนกระทั่งเมล็ดพืชที่หว่านไว้งอกขึ้น
Single Resource “องค์กรเอกชน”	องค์กรเอกชนซึ่งมีกลุ่มอาสาและเครื่องมือเป็นทีม สามารถนำมาช่วยสนับสนุนในการดับไฟป่าได้
Size up “สำรวจขนาดไฟ”	การประมาณเหตุการณ์ไฟไหม้ เพื่อตัดสินใจว่าจะใช้วิธีการดับไฟป่าอย่างไร
Simultaneous Ignition “การเผาต่อเนื่อง”	การจุดไฟเผาเชื้อเพลิงในพื้นที่กว้างๆหลายๆจุด มีระยะห่างกัน แล้วปล่อยให้ไฟลุกลามมาต่อเนื่องกัน
Slash “ขยะ”	เศษขยะที่เกิดจากธรรมชาติ เช่น ลมพายุ ไฟไหม้หรือน้ำท่วม หรือเกิดจากการกระทำของมนุษย์ เช่นขยะเหลือจากการทำไม้หรือการทำถนน
Slip – on Tanker “ถังฉีดดับเพลิงถอดได้”	ระบบฉีดดับเพลิงครบชุด ซึ่งประกอบด้วยถังน้ำ เครื่องปั๊มน้ำ สายฉีด หัวฉีดใช้ติดตั้งบนรถปิกอั๊ฟหรือรถบรรทุกอื่นที่สามารถถอดออกได้
Sling Load “พัสดุแขวน”	พัสดุซึ่งแขวนใต้เฮลิคอปเตอร์ โดยใช้ลวดสลิงยึด
Slop - over “ไฟข้ามแนว”	ขอบของไฟซึ่งกระโดดข้ามแนวกันไฟ ที่ทำไว้หรือข้ามแนวกันไฟธรรมชาติไปแล้ว และพร้อมที่จะเกิดไฟแห่งใหม่
Smoke Candle “ไฟส่องทาง”	พลุไฟซึ่งใช้ส่องทางในบริเวณที่มีควันไฟปกคลุมมากจนมองไม่เห็น อาจใช้สำหรับตรวจทิศทางของบริเวณที่เกิดไฟจากหอดูไฟ เพื่อความแม่นยำ
Smoke Haze “หมอกควัน”	หมอกซึ่งเกิดจากควันไฟ ไม่เกี่ยวกับหมอกซึ่งเกิดจากการระเหยของน้ำ ฝุ่น หรือสิ่งแขวนลอยในอากาศอื่นๆ
Smoke Jumper “หน่วยอัคคีเวหา”	เจ้าหน้าที่ดับไฟป่าซึ่งเดินทางไปดับไฟทางอากาศ โดยวิธีกระโดดร่ม
Smothering “ตะปบ”	วิธีดับไฟโดยใช้วิธีกำจัดอากาศให้ลดลง หรือเป็นการลดออกซิเจนจนไฟดับ
Smo(u)ldering “ไฟกรุ่น”	การลุกไหม้ช้าๆของไฟที่มีของแข็งเป็นเชื้อเพลิง ไม่มีเปลวไฟ
Smo(u)ldering Fire “ไฟคืบคลาน”	การลุกไหม้ของไฟที่ไม่มีควัน และลุกลามขยายวงกว้างออกไปได้ทีละน้อย
Smoldering Combustion Phase “ไฟคืบคลานเร็ว”	การลุกไหม้ของเชื้อเพลิง หลังจากแนวหัวไฟผ่านไปแล้ว มีการลุกไหม้เร็วกว่าเป็นสองเท่า เนื่องจากเป็นเชื้อเพลิงที่มีน้ำมัน
Smoke Concentration “น้ำหนักสิ่งแขวนลอยในควัน”	ความหนาแน่นของสิ่งแขวนลอยในควันไฟ ที่วัดจากอากาศปริมาตรหนึ่ง (วัดเป็นไมโครแกรม ต่อ ตารางเมตร)
Smoke Management “การจัดการหมอกควัน”	การนำความรู้ทาางด้านพฤติกรรมของไฟและความรู้ด้านอุตุนิยมวิทยามาใช้ในการเผาตามกำหนด ให้เกิดมลพิษน้อยที่สุด
Smoke Plume “กลุ่มหมอกควัน”	กลุ่มก๊าซ หมอกควัน และเศษเชื้อเพลิงซึ่งลอยขึ้นไปจากกองไฟ เนื่องจากแรงส่งของลมผิวดิน
Smoke – sensitive Area (SSA) “พื้นที่รวมกลุ่มควัน”	บริเวณซึ่งกลุ่มควันจากภายนอก มักจะเคลื่อนที่เข้ามาปกคลุม
Snag “ไม้ยืนตาย”	ไม้ยืนตายซึ่งกิ่งและใบส่วนมากร่วงหล่นหมดแล้ว
Spark Arrester “เครื่องดักสะเก็ดไฟ”	เครื่องจับสะเก็ดไฟซึ่งติดตั้งในปล่องไฟ เพื่อจับสะเก็ดไฟ ลูกไฟเล็กๆมิให้ลอยออกไปเป็นอันตรายภายนอก
Spot Burning “วิธีเผาไฟเป็นจุดๆ”	วิธีเผาตามกำหนด โดยใช้ไฟจุดเศษไม้ ปลายไม้เป็นจุดๆ ระยะห่างกัน แล้วไฟจะลุกไหม้ขยายออกไปจนต่อเนื่อง
Spot Burning
Spot Fire “ลูกไฟ”	ไฟกระจายออกนอกขอบไฟ โดยชิ้นส่วนของไฟกระเด็นมาทางอากาศ หรือเรียก Spotting

Spotter “ผู้กำหนดจุด”	ผู้กำหนดจุดในการดับไฟป่าโดยพลร่ม เป็นผู้คัดเลือกที่หมายให้กระโดดลงและแนะนำวิธีกระโดดของหน่วยพลร่ม
Spot Weather Forecast “รายงานอากาศเฉพาะที่”	การตรวจอากาศท้องถิ่นเฉพาะเวลาและภูมิประเทศโดยเฉพาะ การรายงานอากาศเช่นนี้จะทำให้เฉพาะการร้องขอเป็นพิเศษ มีรายละเอียดมากกว่าการรายงานอากาศทั่วไป
Spray “เครื่องฉีดดับไฟ”	เครื่องฉีดดับไฟซึ่งออกแบบเฉพาะให้สามารถฉีดน้ำออกมาเป็นฝอย เพื่อกันการแผ่รังสีของความร้อน และสามารถสะพายหลังไปใช้ในที่ป่าได้ หัวฉีดจะเป็นแบบฝอย เพื่อสร้างม่านละอองน้ำ
Statistical Fire “สถิติไฟป่า”	สถิติไฟไหม้ป่า ซึ่งรวบรวมจากการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่รัฐบาลหรือผู้ร่วมงานในการดับไฟ ทั่งที่ลุกไหม้ในป่าสงวนแห่งชาติ สวนป่า หรือที่สาธารณะ ซึ่งอยู่ในความดูแลของรัฐบาล
Staging Area “ที่พักชั่วคราว”	สถานที่ซึ่งกำหนดขึ้นในบริเวณที่มีไฟไหม้ ซึ่งเจ้าหน้าที่สามารถรอคอยคำสั่งเทคนิคการปฏิบัติงานได้ชั่วคราว 2-3 นาที สถานที่พักชั่วคราวที่กำหนดโดยหัวหน้าหมู่ปฏิบัติการดับไฟ
Standby Crew “หน่วยเตรียมพร้อม”	กลุ่มเจ้าหน้าที่ดับเพลิง ซึ่งได้รับการฝึกหัดอย่างดี และพร้อมที่จะออกปฏิบัติงาน เมื่อได้รับการร้องขอ
Strategy “ยุทธวิธีดับไฟป่า”	การตัดสินใจว่าจะดับไฟที่ใดและอย่างไร ซึ่งย่อมขึ้นอยู่กับคน เครื่องมือที่มีอยู่และพฤติกรรมของไฟ เพื่อวางแผนควบคุมไฟป่าครั้งนั้นให้ได้ผลดีที่สุด
Strike Team “ทีมดับไฟผสม”	การรวมตัวของทีมดับไฟ ที่มีเครื่องมือและภาระกิจคล้ายคลึงกัน มีการสื่อสารระบบเดียวกัน โดยให้มีหัวหน้าคนเดียวกัน ซึ่งเรียกว่า Strike Team Leader

Sticks Fuel – moisture indicator “ไม้วัดความชื้น” Sticks Fuel – moisture indicator	ไม้ท่อนกลมๆเล็กๆ ยาวประมาณ 1 เมตร ทำขึ้นเป็นพิเศษโดยนำไม้ไปทำให้แห้ง นำไปชั่งน้ำหนักไว้ จากนั้นนำมาวางผึ่งที่อากาศปกติ เมื่อต้องการทราบความชื้นในเชื้อเพลิงในเวลาใด ให้นำไม้ไปชั่ง น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นจะเป็นน้ำหนักของความชื้นในเชื้อเพลิง
Strength of Attack “กำลังสู้ไฟ”	หมายถึงคนและเครื่องมือที่มีอยู่ในการต่อสู้กับไฟ
Strip Burning “เผาเป็นแนว”	การเผาเชื้อเพลิงที่ติดอยู่กับแนวกันไฟ เป็นทางแคบๆ เพื่อขยายความกว้างของแนวกันไฟออกไป ทั้งนี้หมายรวมถึงแนวกันไฟที่มีอยู่ตามธรรมชาติด้วย
Steam “ไอน้ำ”	ละอองไอน้ำที่มองไม่เห็น กระจายอยู่ในอากาศที่อุณหภูมิ100 องศาเซลเซียส หรือสูงกว่า ผสมผสานกับไอน้ำในอากาศ เมื่ออุณหภูมิลดลงจะกลายเป็นหมอก ไอน้ำซึ่งมองเห็นเป็นหมอก ทำให้ทัศนะวิสัยเลวลง
Stream “กรวยน้ำ”	ลำของน้ำที่พุงเป็นกรวยออกไปจากหัวฉีด เพื่อดับไฟหรือควบคุมการลุกลามของไฟ

Straight Stream “กรวยน้ำพุ่งตรง”	ลำน้ำที่พุ่งตรงจากหัวฉีดเป็นรูปกรวย ทำให้เป็นแนวตรงไปยังไฟ หรือปรับให้แผ่กระจายเป็นละอองน้ำก็ได้
Strip – Heading Fire “เผาเป็นแนวต้านลม”	การจุดเผาไฟเป็นแนวในทิศทางต้านลมหรือลงเขา มีลักษณะคล้ายคลึงกับการเผากลับ
Strip - Burning “การเผาเป็นแนว”	การเผาเป็นแนวแคบๆตรงขอบของแนวคุมไฟ เพื่อไปประจบกับแนวถัดไป หรือบางทีเรียก Strip Firing หรืออาจหมายถึง การเผาเป็นแนวแคบๆรอบๆพื้นที่ ซึ่งต้องการกันไว้มิให้ไฟไหม้
Structure Fire “ไฟบ้าน”	- ไฟซึ่งเริ่มลุกไหม้จากในตัวอาคาร หรือสิ่งก่อสร้าง
Suction “การดูดน้ำ”	วิธีการนำน้ำจากแหล่งต่ำขึ้นที่สูง โดยใช้แรงดันอากาศตามท่อ เพื่อให้น้ำขึ้นไปถึงเครื่องปั๊ม
Suppressant “น้ำยาดับไฟ”	น้ำยา เช่นน้ำหรือโฟม ซึ่งใช้สำหรับดับหรือระงับการลุกไหม้ เมื่อฉีดไปยังเชื้อเพลิง
Suppression “การดับไฟ”	งานทั้งหมดที่กระทำเพื่อดับไฟ เริ่มตั้งแต่การค้นพบไฟ จนกระทั่งไฟดับ
Surface Fire “ไฟผิวดิน”	ไฟที่ลุกไหม้ซากอินทรีย์วัตถุ เศษไม้ใบไม้ ที่สะสมอยู่บนผิวดิน
Surface Fuels “เชื้อเพลิงผิวดิน”	ใบไม้ กิ่งไม้ เปลือกไม้ ผลไม้ ซึ่งยังไม่สลายตัว รวมถึงหญ้าทุกชนิด ไม้พุ่ม ลูกไม้ ขอนไม้ ตอไม้ ซึ่งอยู่บนพื้นป่า
Swamper “พนักงานเก็บกวาด”	1)คนงานซึ่งมีหน้าที่ในการตัด ฟัน เก็บ กวาด เศษไม้ และไม้เล็กๆ แล้วกองรวมไว้ คอยระวังมิให้ไฟไหม้ 2)คนงานขับรถแทรกเตอร์ ซึ่งมีหน้าที่ ดึง ลาก ไถรวม เศษเชื้อเพลิง และรวบรวมดูแลเครื่องมือ