ไม้ต้น สูงได้ถึง 12 ม. แยกเพศต่างต้น ใบเรียงสลับระนาบเดียว รูปรี รูปไข่ หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 6–16 ซม. ก้านใบยาว 1–2 มม. ช่อดอกคล้ายช่อแยกแขนง ออกเป็นกลุ่มตามลำต้น กิ่ง หรือซอกใบ แกนช่อยาวได้ถึง 15 ซม. ขยายในผล ใบประดับรูปไข่ขนาดเล็ก ดอกเพศผู้ไร้ก้าน ออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นกระจุก 3–5 ดอก ช่วงปลายกิ่ง กลีบรวมสีเขียว 4–5 กลีบ แยกกัน รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 1.5 มม. เกสรเพศผู้ 4–5 อัน ติดที่โคนกลีบ ก้านชูอับเรณูสั้นมาก อับเรณูสีเหลือง รูปไข่ ยาว 1–1.5 มม. จานฐานดอกจักเป็นพู ขนาดเท่า ๆ รังไข่ที่เป็นหมัน ดอกเพศเมียออกเดี่ยว ๆ บนแกนช่อ กลีบรวมยาวประมาณ 1 มม. เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันขนาดเล็กติดระหว่างพูจานฐานดอก เกสรเพศเมียไร้ก้าน ผลผนังชั้นในแข็งมีเมล็ดเดียว รูปรี ยาว 2.3–3 ซม. สุกสีเหลือง เนื้อด้านในสด ก้านผลยาว 3–5 มม.
พบที่ภูมิภาคอินโดจีน คาบสมุทรมลายู ฟิลิปปินส์ ในไทยพบทุกภาค โดยเฉพาะทางภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง หรือป่าชายหาด ความสูงถึงประมาณ 900 เมตร ใบอ่อนและดอกใช้ปรุงอาหาร ใบอ่อนคล้ายผักหวานเมา Urobotrya siamensis Hiepko ที่มีพิษอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
สกุล Melientha Pierre มีเพียงชนิดเดียว แยกเป็น subsp. macrocarpa Hiepko พบเฉพาะที่บอร์เนียว ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “meli” น้ำผึ้ง และ “anthos” ดอก เนื่องจากดอกมีต่อมน้ำต้อย
|