| ไม้ต้น สูงได้ถึง 10 ม. สิ่งปกคลุมหนาแน่นตามกิ่งอ่อน หูใบ แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก ดอก และผล หูใบยาว 0.8–1.2 ซม. ใบรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาว 15–28 ซม. โคนมนคล้ายรูปหัวใจแคบ ๆ ขอบเรียบ แผ่นใบด้านล่างมีขนสั้นสีเงินหนาแน่นและมีขนสีน้ำตาลแดงกระจาย ต่อมติดด้านโคนข้างเส้นกลางใบ ช่อดอกมีหลายช่อ ยาวได้ถึง 20 ซม. ดอกเพศเมียมี 2–7 ดอก ใบประดับยาว 1–1.5 มม. ไม่มีต่อม ดอกเพศผู้ก้านดอกยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกยาวประมาณ 3 มม. กลีบดอกขอบมีขนครุย เกสรเพศผู้มีประมาณ 10 อัน ดอกเพศเมียก้านดอกสั้นมาก กลีบเลี้ยงรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 5 มม. ไม่มีกลีบดอก ก้านเกสรเพศเมียแยกกัน ยอดเกสรยาว 2–3 มม. ผลรูปรีกว้าง ยาว 1.5–1.7 ซม.
พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนที่ภูวัว จังหวัดบึงกาฬ ขึ้นตามชายป่าหรือในป่าดิบแล้ง ความสูง 200–300 เมตร คำระบุชนิดตั้งตามชื่อ ดร.ราชันย์ ภู่มา ผู้เก็บตัวอย่างพรรณไม้ต้นแบบ
| | | | | | เปล้าภูวัว: โคนมนคล้ายรูปหัวใจแคบ ๆ ขอบเรียบ สิ่งปกคลุมสีน้ำตาลแดงกระจาย ช่อดอกมีหลายช่อ ดอกเพศเมียไม่มีกลีบดอก (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)
|
|
|
เอกสารอ้างอิง | Esser, H.-J.(2017). The correct name of Croton roxburghii N.P.Balakr., nom. Illeg. (Euphorbiaceae). Thai Forest Bulletin (Botany) 45(1): 25–28. |
| Esser, H.-J. (2005). Euphorbiaceae (Croton). In Flora of Thailand Vol. 8(1): 189–226. |
| Esser, H.-J. (2002). Croton poomae (Euphorbiaceae), a new species from Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 30: 1. |
| Esser, H.-J. and K. Chayamarit. (2001). Two new species and a new name in Thai Croton (Euphorbiaceae). Thai Forest Bulletin (Botany) 29: 55–56. |