สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

โคลงเคลงขนต่อม

โคลงเคลงขนต่อม
วันที่ 26 สิงหาคม 2559

Clidemia hirta (L.) D.Don

Melastomataceae

ไม้พุ่ม หรือกึ่งเลื้อย สูง 1–2 ม. มีขนหยาบแข็งเป็นต่อมตามส่วนต่าง ๆ ใบเรียงตรงข้าม รูปไข่ ยาว 5–15 ซม. โคนกลมหรือเว้าตื้น ขอบใบจักฟันเลื่อย เส้นใบออกจากโคนข้างละ 2 เส้น เส้นใบย่อยแบบขั้นบันได ก้านใบยาวได้ถึง 3 ซม. ช่อดอกแบบกระจุกสั้น ๆ ออกตามซอกใบ มีได้ถึง 15 ดอก ฐานดอกสั้น กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปเส้นด้าย ยาวเท่า ๆ ฐานดอก ดอกสีขาว มี 5 กลีบ รูปไข่ ยาว 0.8–1 ซม. เกสรเพศผู้ 10 อัน เรียงเป็น 2 วง อับเรณูยาวประมาณ 5 มม. มีรูเปิดที่ปลาย แกนอับเรณูมีรยางค์เป็นเดือยเล็ก ๆ ด้านข้าง รังไข่มี 5 ช่อง ผลสดมีหลายเมล็ด เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–7 มม. สุกสีน้ำเงิน

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ แถบประเทศเม็กซิโกถึงโบลิเวีย เป็นวัชพืชทั่วไปในเขตร้อน ในไทยพบทางภาคใต้ ขึ้นตามชายป่าดิบชื้นที่เปิดโล่ง และสวนยาง ใบขยี้ใช้พอกแผลสดเพื่อห้ามเลือด

สกุล Clidemia D.Don พบเฉพาะในอเมริกาใต้เขตร้อน มีประมาณ 120 ชนิด ในไทยขึ้นเป็นวัชพืช ชื่อสกุลตั้งตามนักพฤกษศาสตร์กรีกโบราณ Cleidemus

ชื่อพ้อง  Melastoma hirtum L.

ชื่อสามัญ  Koster’s curse

โคลงเคลงขนต่อม: ส่วนต่าง ๆ มีขนต่อมทั่วไป เส้นโคนใบข้างละ 2 เส้น เส้นใบย่อยแบบขั้นบันได กลีบดอกรูปไข่ เกสรเพศผู้ 10 อัน ผลสุกสีน้ำเงิน (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ, ราชันย์ ภู่มา)



เอกสารอ้างอิง

Renner, S.S., G. Clausing, N. Cellinese and K. Meyer. (2001). Melastomataceae. In Flora of Thailand Vol. 7(3): 417–419.