สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

เหยื่อกุรัม

เหยื่อกุรัม
วันที่ 3 มกราคม 2561

Impatiens mirabilis Hook.f.

Balsaminaceae

ไม้ล้มลุก ลำต้นอวบน้ำ สูงได้ถึง 3 ม. ใบเรียงเวียนหนาแน่นที่ยอด รูปไข่หรือรูปไข่กลับ ยาว 6–25 ซม. ปลายแหลมยาว โคนรูปลิ่ม ขอบจักมน แผ่นใบหนา ก้านใบยาวได้ถึง 15 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบ ยาวได้ถึง 40 ซม. แตกแขนงคล้ายช่อซี่ร่ม ก้านดอกยาว 1–2 ซม. ใบประดับรูปรีกว้าง ยาวประมาณ 5 มม. ปลายมีติ่งแหลม ร่วงช้า ดอกสีเหลือง หรือชมพู มีจุดสีน้ำตาลแดงหรือชมพูตามกลีบปากจรดเดือยและกลีบดอกด้านใน กลีบเลี้ยง 4 กลีบ คู่นอกรูปไข่กว้าง ยาวประมาณ 1 ซม. ปลายมีติ่งแหลม คู่ในขนาดเล็ก รูปแถบ กลีบปากเป็นถุง กว้างและลึกประมาณ 2 ซม. เดือยยาวประมาณ 1.5 ซม. ปลายม้วนงอ มีสีเข้ม กลีบดอกกลีบกลางรูปรีกว้าง ยาวประมาณ 1.5 ซม. ปลายกลีบเว้าตื้น กลีบปีกยาวได้ถึง 3 ซม. กลีบคู่นอกรูปขอบขนาน กลีบคู่ในรูปกลม ผลรูปกระบอง ยาวประมาณ 2 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ เทียน, สกุล)

พบที่คาบสมุทรมลายูตอนบน และภาคใต้ของไทยที่นครศรีธรรมราช สุราษฎร์ธานี กระบี่ ตรัง สตูล ขึ้นกระจายห่าง ๆ บนเขาหินปูน ความสูงถึงประมาณ 100 เมตร

ชื่ออื่น   พญาโม่งหิน (ภาคใต้); เหยื่อกุรัม (Phatthalung)

เหยื่อกุรัม: ลำต้นอวบน้ำขนาดใหญ่ ดอกสีเหลือง หรือชมพู มีจุดสีน้ำตาลแดงหรือชมพูตามกลีบปากจรดเดือยและกลีบดอกด้านใน เดือยม้วนงอ (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล, ราชันย์ ภู่มา)

เหยื่อกุรัมน้อย
วันที่ 3 มกราคม 2561

Impatiens adenioides Suksathan & Keerat.

Balsaminaceae

ไม้ล้มลุก ลำต้นอวบน้ำ สูงได้ถึง 1 ม. ใบเรียงเวียนหนาแน่นที่ปลายยอด รูปรีถึงรูปใบหอก หรือแกมรูปไข่ ยาว 6–12 ซม. ปลายแหลม โคนสอบเรียว แผ่นใบหนา ขอบจักฟันเลื่อย ก้านใบยาว 1–5 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ยาวได้ถึง 15 ซม. บางครั้งแตกช่อย่อย ก้านดอกยาว 0.5–1.5 ซม. ใบประดับรูปไข่กว้าง ยาว 4–5 มม. ร่วงช้า ดอกสีเหลือง กลีบเลี้ยง 4 กลีบ คู่นอกรูปไข่กว้าง ยาว 6–8 มม. ปลายมีติ่งแหลม คู่ในรูปแถบ ยาว 2–4 มม. กลีบปากเป็นถุง กว้างและยาวประมาณ 1 ซม. เดือยยาว 1–1.5 ซม. ปลายม้วนงอ กลีบดอกกลีบกลางรูปไข่กว้าง ยาวประมาณ 1 ซม. มีสันเรียวจรดโคน กลีบปีกยาว 1.2–2 ซม. ติดกัน กลีบคู่นอกยาวกว่ากลีบคู่ใน ปลายแฉกลึก ผลรูปกระบอง เกลี้ยง ยาวประมาณ 2 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ เทียน, สกุล)

พบที่คาบสมุทรมลายู และภาคใต้ของไทยที่ชุมพร พัทลุง ขึ้นบนเขาหินปูน ความสูงระดับต่ำ ๆ ลักษณะทั่วไปคล้ายกับ เหยื่อกุรัม I. mirabilis Hook.f. แต่ดอกมีขนาดเล็กกว่า ใบเรียวแคบกว่า

ชื่ออื่น   เทียนชวนชม, เหยื่อกุรัมน้อย (ทั่วไป)

เหยื่อกุรัมน้อย: ใบเรียวแคบ กลีบเลี้ยงคู่ในรูปแถบ เดือยม้วนงอ กลีบปีกคู่นอกยาวกว่ากลีบคู่ใน (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)



เอกสารอ้างอิง

Shimizu, T. (1970). Contribution to the Flora of Southeast Asia. II. Impatiens of Thailand and Malaya. The Southeast Asian Studies Vol. 8: 203, 216–217.

Suksathan, P. and P. Triboun. (2009). Ten new species of Impatiens (Balsaminaceae) from Thailand. Gardens’ Bulletin Singapore 61(1): 160.