สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

หญ้าเทียน

หญ้าเทียน
วันที่ 30 ตุลาคม 2560

Impatiens chinensis L.

Balsaminaceae

ไม้ล้มลุก สูง 30–80 ซม. ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปแถบ ยาว 3–6 ซม. ปลายแหลม โคนกว้าง ตัดหรือเว้าเป็นติ่ง แผ่นใบด้านบนมีขนประปราย ด้านล่างมีนวล เกือบไร้ก้าน โคนก้านใบมีต่อม 1 คู่ ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ ก้านดอกยาว 2–4 ซม. มีขนเรียงแถวเดียวด้านข้างทั้งสองด้าน ดอกสีม่วงอมชมพู กลีบเลี้ยง 2 กลีบ รูปแถบ ยาวประมาณ 1 ซม. ปลายมีติ่งแหลม กลีบปากมีเดือยยาว โค้งงอ ยาว 2–3 ซม. กลีบดอกกลีบกลางกลม ยาวประมาณ 1 ซม. ปลายมีติ่ง กลีบปีกแฉกลึก ยาวประมาณ 1.5 ซม. คู่นอกแผ่กว้าง คู่ในรูปไข่กลับ ขนาดเล็ก เป็นติ่งใกล้โคน ผลเต่งกลาง เกลี้ยง เมล็ดสีดำ เป็นมัน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ เทียน, สกุล)

พบที่อินเดีย ภูฏาน จีนตอนใต้ พม่า และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นหนาแน่นตามที่ชื้นแฉะ ทุ่งหญ้าในป่าเต็งรังและป่าสนเขา หรือบนที่โล่งเขาหินปูน ความสูงถึงประมาณ 1300 เมตร

ชื่อสามัญ  Chinese balsam

ชื่ออื่น   เทียนจีน (ทั่วไป); หญ้าเทียน (เลย)

หญ้าเทียน: ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก โคนเว้าเป็นติ่ง เกือบไร้ก้าน กลีบปากมีเดือยโค้งงอ กลีบดอกกลีบกลางปลายมีติ่งแหลม กลีบปีกคู่ในขนาดเล็ก คู่นอกแผ่กว้าง (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

หญ้าเทียนดอกขาว
วันที่ 30 ตุลาคม 2560

Impatiens oreophila Triboun & Suksathan

Balsaminaceae

ดูที่ หญ้าเทียนหางสั้น

หญ้าเทียนหางสั้น
วันที่ 30 ตุลาคม 2560

Impatiens oreophila Triboun & Suksathan

Balsaminaceae

ไม้ล้มลุก สูง 10–45 ซม. ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปแถบ ยาว 3–12 ซม. ปลายแหลมเป็นติ่ง โคนเว้ารูปหัวใจหรือโอบลำต้น แผ่นใบด้านล่างมีนวล โคนก้านใบมีต่อม 1 คู่ ชี้ลง ดอกออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นกระจุก 2 ดอก ตามซอกใบ ใบประดับขนาดเล็กติดที่โคน ก้านดอกยาว 1.5–4 ซม. มีขนเรียงเป็นแถวทั้งสองด้าน ดอกสีขาวอมเขียว กลีบเลี้ยง 2 กลีบ รูปแถบ ยาวประมาณ 1 ซม. ปลายมีติ่งแหลม โคนกลีบปากมีลายร่างแหสีแดง เดือยหนา โค้งงอ ยาว 1.5–2 ซม. ปลายทู่ กลีบดอกกลีบกลางรูปกลมหรือรูปหัวใจกลับ กว้างประมาณ 8 มม. ยาวประมาณ 7 มม. ปลายมีติ่งแหลม เป็นสันตื้น ๆ จรดโคน กลีบปีกแยกกัน กลีบคู่นอกรูปไข่กลับ ยาว 1–1.2 ซม. โคนด้านในมีสีม่วงแซม กลีบคู่ในคล้ายรูปสามเหลี่ยมขนาดเล็ก ปลายมน ผลเต่งกลาง (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ เทียน, สกุล)

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี ขึ้นตามที่โล่งบนเขาหินปูน ความสูง 1300–1400 เมตร คล้ายหญ้าเทียน I. chinensis L. แต่เดือยสั้นกว่า และปลายทู่ และคล้ายเทียนทุ่งค่าย I. reticulata Wall. ที่ดอกสีชมพู พบที่ทุ่งค่าย จังหวัดตรัง และทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี ขึ้นในความสูงระดับต่ำ ๆ คำระบุชนิดหมายถึง ถิ่นที่อยู่ตามภูเขาสูง

ชื่ออื่น   หญ้าเทียนดอกขาว, หญ้าเทียนหางสั้น (ทั่วไป)

หญ้าเทียนหางสั้น: ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก โคนเว้ารูปหัวใจหรือโอบลำต้น ดอกออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นกระจุก 2 ดอก ตามซอกใบ เดือยโค้งงอ ปลายทู่ โคนกลีบปากมีลายร่างแหสีแดง (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)



เอกสารอ้างอิง

Shimizu, T. (1970). Contributions to the Flora of Southeast Asia II: Impatiens of Thailand and Malaya. Tonan Ajia Kenkyu (Southeast Asian Studies) 8(2): 190–191.

Suksathan, P. and P. Triboun. (2009). Ten new species of Impatiens (Balsaminaceae) from Thailand. Gardens’ Bulletin Singapore 61(1): 170–172.