ไม้ล้มลุกมีระยะพักตัวหรือไม่ทิ้งใบ ลำต้นใต้ดินเป็นหัวขนาดใหญ่ รูปทรงกระบอกหรือรูปกรวย ใบส่วนมากมีใบเดียว ส่วนมากจักลึกชั้นเดียวหรือสองชั้น หรือแตกสองแขนง ก้านใบยาว ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมีกาบ ส่วนมากออกเดี่ยว ๆ โคนมีเกล็ดประดับ (cataphylls) ช่วงออกดอกมักทิ้งใบ ก้านช่อดอกคล้ายก้านใบ ช่อดอกสั้นหรือยาวกว่ากาบ ช่วงดอกเพศผู้รูปทรงกระบอกหรือรูปกรวย อยู่ติดช่วงดอกเพศเมียหรือมีดอกที่เป็นหมันคั่น เกสรเพศผู้ 1–6 อัน แกนอับเรณูหนา อับเรณูมีรูเปิดที่ปลายหรือด้านข้าง รังไข่เรียงหนาแน่น มี 1–4 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว ปลายช่อเป็นรยางค์ ส่วนมากเรียวยาว ที่โคนหรือทั้งช่อมีเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันหนาแน่น ผลสด รูปรีหรือกลม เมล็ดรูปรี เปลือกบาง

สกุล Amorphophallus อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Aroideae เผ่า Thomsonieae มีประมาณ 200 ชนิด พบในแอฟริกา เอเชียเขตร้อน กึ่งเขตร้อน ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยมี 58 ชนิด รวมถึงชนิดที่อาจแยกเป็นสกุล Pseudodracontium ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “amorphos” รูปร่างผิดปกติ และ “phallos” อวัยวะเพศชาย ตามลักษณะรูปร่างช่อดอก

ไม้ล้มลุก หัวใต้ดินรูปกรวยแคบ มักแยกแขนง มี 1–2 ใบ ใบประกอบแยกแขนงเส้นผ่านศูนย์กลางยาวได้ถึง 90 ซม. ใบย่อยรูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 20–35 ซม. ปลายแหลมยาว โคนเป็นครีบเรียวจรดแกนกลางใบ ก้านใบยาว 10–55 ซม. ก้านช่อดอกยาวได้ถึง 40 ซม. กาบรูปไข่แกมสามเหลี่ยม รูปคล้ายเรือ ตั้งขึ้น สีครีม มีจุดสีเขียวเทาและริ้วสีม่วงอ่อน ๆ โคนด้านในมีปุ่มคล้ายขนกระจาย กาบยาว 6–14 ซม. ปลายแหลมยาว โคนม้วนเข้า ช่อดอกสั้นกว่ากาบเล็กน้อย ยาว 5–13 ซม. ไร้ก้าน ช่วงดอกเพศผู้ยาว 1.5–6.5 ซม. เกสรเพศผู้มี 2–4 อัน ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกัน หนา ยาว 2–3 มม. ในดอกช่วงล่าง อับเรณูรูปครึ่งวงกลม ขนาดประมาณ 1 มม. ปลายช่อเป็นรยางค์เรียวแคบ ยาว 2–8 ซม. ช่วงดอกเพศเมียยาว 1–2.3 ซม. รังไข่เป็นเหลี่ยม กว้าง 3–4 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1 มม. ยอดเกสรจัก 3–4 พู แบน ช่อผลยาวประมาณ 6 ซม. ผลย่อยรูปไข่ ยาว 1.5–2 ซม. สุกสีแดง

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคกลางที่สระบุรี ภาคตะวันตกเฉียงใต้ และภาคใต้ที่นครศรีธรรมราช พังงา ขึ้นตามเขาหินปูน ความสูงระดับต่ำ ๆ

ไม้ล้มลุก หัวใต้ดินกลม แบน ๆ เส้นผ่านศูนย์กลางโตได้ถึง 28 ซม. ใบประกอบแยกแขนง เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.75–2 ม. ระหว่างก้านใบที่แยกแขนงมีหัวย่อย แกนใบประกอบมีปีก ใบย่อยรูปรีถึงรูปใบหอก ยาว 10–40 ซม. ปลายแหลมยาว โคนเป็นครีบ ก้านใบยาว 0.4–1.8 ม. ก้านช่อยาว 30–60 ซม. กาบหนา รูปสามเหลี่ยมกว้าง สีเขียวอมชมพู อมเหลือง หรือสีม่วงอมน้ำตาล มีจุดสีขาวกระจาย โคนด้านในเกลี้ยงหรือมีปุ่มเล็ก ๆ กระจาย กาบยาว 7.5–32 ซม. ปลายแหลมยาว โคนม้วนเข้า ขอบพับงอ ช่อดอกยาวกว่ากาบ ยาว 8–40 ซม. ไร้ก้านหรือมีก้านสั้น ๆ ช่วงดอกเพศผู้ยาว 2–9 ซม. เกสรเพศผู้มี 3–5 อัน ก้านชูอับเรณูขนาดเท่า ๆ กัน ปลายช่อเป็นรยางค์รูปกระสวย ยาว 3–22 ซม. ช่วงดอกเพศเมียยาว 1.5–10 ซม. รังไข่แบน กว้าง 3–3.5 มม. มีก้านสั้น ๆ ก้านเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรกลมหรือเป็นเหลี่ยม แบน มีร่องตื้น ๆ ช่อผลรูปทรงกระบอก ผลย่อยรูปไข่ ยาว 1.2–1.8 ซม. สุกสีแดง

พบที่หมู่เกาะอันดามันของอินเดีย พม่า ชวา และติมอร์ ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ ตาก และภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ความสูงระดับต่ำ ๆ

ชื่อพ้อง  Amorphophallus erubescens Hett.

ไม้ล้มลุก หัวใต้ดินกลม แบน ๆ เส้นผ่านศูนย์กลางโตได้ถึง 50 ซม. ใบประกอบแยกแขนง เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.3–3 ม. แกนใบประกอบมีปีก ใบย่อยรูปรี ถึงรูปใบหอก หรือแกมรูปไข่ ยาว 3–35 ซม. ปลายแหลมยาว ก้านใบยาว 0.3–2 ม. มีตุ่มกระจาย ก้านช่อยาว 3–20 ซม. กาบรูประฆังกว้าง สีเขียวอมแดงถึงน้ำตาลเข้ม มีจุดสีอ่อนกระจาย โคนด้านในมีตุ่มหนาแน่น กาบยาว 10–45 ซม. กว้าง 15–60 ซม. ขอบย่น โคนม้วนเข้า ช่อดอกสั้นหรือยาวกว่ากาบ ยาว 7–70 ซม. ไร้ก้าน ช่วงดอกเพศผู้ช่วงโคนยาว 2.5–15 ซม. ช่วงปลายยาว 1–20 ซม. เกสรเพศผู้มี 4–6 อัน ยาว 4–6 มม ปลายช่อเป็นรยางค์รูปไข่ กลม หรือรูปพีระมิด ยาวได้ถึง 30 ซม. ช่วงดอกเพศเมียยาว 3–25 ซม. รังไข่กลม แบน กว้าง 3–5 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาว 0.3–1.5 ซม. ยอดเกสรรูปไข่แกมสามเหลี่ยม แบน ยาว 4–7 มม. จัก 2–3 พู ช่อผลรูปทรงกระบอก ยาว 10–50 ซม. ก้านช่อขยายยาว 0.2–1 ม. ผลย่อยรูปรี ยาว 1.5–2 ซม. สุกสีแดง

พบที่มาดากัสการ์ อินเดีย จีนตอนใต้ ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และชายป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 700 เมตร ทั้งต้นมีสรรพคุณด้านสมุนไพรหลายอย่าง ใช้เลี้ยงสัตว์ หัวใต้ดินมีแป้งใช้ปรุงอาหาร หัวและใบอาจทำให้เกิดอาการคัน เป็นผื่นแดง

ชื่อพ้อง  Dracontium paeoniifolium Dennst., Amorphophallus rex Prain

ชื่อสามัญ  Elephant yam, Stanley’s water-tub

ชื่ออื่น   บุกคางคก (ภาคกลาง, ภาคเหนือ); บุกคุงคก (ชลบุรี); บุกหนาม, บุกหลวง, เบีย, เบือ (แม่ฮ่องสอน); มันซูรัน (ภาคกลาง); หัวบุก (ปัตตานี)