อุทยานแห่งชาติแก่งตะนะ ตั้งอยู่ในท้องที่อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี สภาพพื้นที่ทั่วไปเป็นที่ราบสูง เป็นเขาเตี้ยๆมีแม่น้ำมูล      และแม่น้ำโขงไหลผ่านตามแนวเขตทางด้านทิศเหนือไปออกประเทศสาธารณรัฐประชาชนลาว บริเวณแก่งตะนะจะมีสายน้ำที่เชี่ยว   และลึกทั้งยังมีถ้ำใต้น้ำหลายแห่งจึงทำให้มีปลาอาศัยชุกชุม ตรงกลางมีโขดหินก้อนมหึมาเป็นเกาะกลาง อุทยานแห่งชาติแก่งตะนะ มีเนื้อที่ประมาณ 80 ตารางกิโลเมตร หรือ 50,000 ไร่

ประวัติความเป็นมา

             ด้วยกรมป่าไม้ มีหนังสือที่ กส.0706/2967 ลงวันที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2517   เรื่องการเลือกพื้นที่เพื่อจัดตั้งเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าและอุทยานแห่งชาติ  ให้ป่าไม้เขตทุกเขตดำเนินการตรวจสอบพื้นที่ป่าไม้ในท้องที่แต่ละเขต    ว่ามีบริเวณใดบ้างเหมาะจัดเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าหรืออุทยานแห่งชาติ     จากการสำรวจของจังหวัดอุบลราชธานี ได้มีหนังสือที่ อบ 09/24531 ลงวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ.2517   ถึงป่าไม้เขตอุบลราชธานี     เห็นว่าป่าดงหินกอง ท้องที่ตำบลโขงเจียม อำเภอโขงเจียม มีสภาพพื้นที่เหมาะสมเพื่อจัดเป็นอุทยานแห่งชาติได้ สำนักงานป่าไม้เขตอุบลราชธานีจึงมีหนังสือที่ กส.0809 (อบ)/1799 ลงวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ.2518    รายงานให้กรมป่าไม้ดำเนินการสำรวจพบว่า   ป่าดงหินกองมีสภาพป่าสมบูรณ์ และมีเอกลักษณ์ทางธรรมชาติที่สวยงามหลายแห่ง   แต่เป็นป่าโครงการเพื่อการใช้สอยเอนกประสงค์ของราษฎร จังหวัดอุบลราชธานี และป่าไม้เขตอุบลราชธานี        จึงเห็นควรกำหนดพื้นที่ป่าดงหินกองบางส่วนเฉพาะบริเวณรอบๆ แก่งตะนะ และน้ำตกตาดโตน เนื้อที่ประมาณ 12 ตารางกิโลเมตร ให้เป็นวนอุทยาน ซึ่งกรมป่าไม้ได้มีคำสั่งที่ 710/2521 ลงวันที่ 25 เมษายน พ.ศ.2521 ให้นายนพพร แสงสีดา นักวิชาการป่าไม้ 4 ไปสำรวจเบื้องต้นพื้นที่ดังกล่าว เพื่อจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ จากรายงานการสำรวจตามหนังสือสำนักงานป่าไม้เขตอุบลราชธานี ที่ กส.0809/(อบ.)/2730 ลงวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ.2521 ป่าดงหินกองเป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำมูล มีจุดเด่นตามธรรมชาติที่สวยงาม เหมาะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ แต่ในชั้นต้นกรมป่าไม้ได้มีคำสั่งที่ 2428/2522 ลงวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ.2522 ให้นายเสงี่ยม จันทร์แจ่ม นักวิชาการป่าไม้ 4 ไปดำเนินการจัดตั้งเป็นวนอุทยานป่าดงหินกองต่อมาวนอุทยานดงหินกองได้มีหนังสือที่ กส.0708(ดก)/11 ลงวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ.2523ว่าได้ทำการสำรวจพื้นที่ป่าดงหินกองโดยรอบพบว่า มีสภาพป่าสมบูรณ์ดีมาก มีเอกลักษณ์ตามธรรมชาติและทิวทัศน์สวยงาม สัตว์ป่าชุกชุมเหมาะที่จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ       ประกอบกับป่าโครงการเพื่อการใช้สอยแบบเอนกประสงค์ ป่าดงหินกองถูกประกาศ ให้เป็นป่าปิดห้ามการทำไม้ทุกชนิด ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ.2522 กรมป่าไม้จึงเสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ได้มีมติการประชุมครั้งที่ 2/2523 เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ.2523   เห็นชอบให้กำหนดพื้นที่ดังกล่าว เป็นอุทยานแห่งชาติโดยได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าดงหินกองในท้องที่ตำบลโขงเจียม และตำบลเขื่อนแก่ง อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี ให้เป็นอุทยานแห่งชาติในปี พ.ศ. 2524     ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่ม 908 ตอนที่ 115 ลงวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ.2524 โดยใช้ชื่อว่า “อุทยานแห่งชาติแก่งตะนะ” ซึ่งเป็นชื่อตามธรรมชาติของลักษณะภูมิประเทศ ซึ่งเป็นจุดเด่นใหญ่ที่ประชาชนทั่วไปรู้จักดีมาก นับเป็นอุทยานแห่งชาติแห่งที่ 31 ของประเทศ คำว่า “ตะนะ” จากการเล่าขาน ความเชื่อของชาวบ้านและประชาชนทั่วไปว่า เดิมมาจากคำว่า “มรณะ” เนื่องจากบริเวณแก่งตะนะนี้มีกระแสน้ำไหลที่เชี่ยวกรากและมีโขดหินใหญ่น้อยอยู่ทั่วไป ตลอดจนมีถ้ำใต้น้ำอยู่หลายแห่ง     ชาวบ้านที่สัญจรทางน้ำหรือออกจับปลามักประสบอุบัติเหตุเสียชีวิตอยู่เป็นประจำ ชาวบ้านจึงเรียกแก่งนี้ว่า    “แก่งมรณะ”   ตามแรงบันดาลจากสภาพของสายน้ำที่ไหลผ่านแก่งนี้ ซึ่งต่อมากลายเป็นเรียกว่า “แก่งตะนะ”