สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ขี้กาแดง
วันที่ 4 สิงหาคม 2559

Trichosanthes pubera Blume subsp. rubriflos (Cayla) Duyfjes & Pruesapan

Cucurbitaceae

ไม้เถา ยาวได้ถึง 20 ม. มีขนสั้นตามกิ่ง ใบประดับนอก แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก และรังไข่ มือจับแยก 2–3 แขนง ใบประดับที่โคนช่อดอกรูปใบหอกหรือรูปแถบ ยาว 1–5 ซม. ใบรูปไข่กว้างหรือจักลึก 3–5 พู ยาว 3–15 ซม. โคนเว้าลึก ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบสากด้านบน ก้านใบยาว 5–11 ซม. ช่อดอกเพศผู้ยาวได้ถึง 22 ซม. ใบประดับสีแดงอมน้ำตาล รูปไข่กลับ ยาว 2.5–4.5 ซม. ขอบจัก มีต่อมกระจาย ดอกเพศผู้ก้านดอกยาว 2–6 มม. ฐานดอกยาว 2–5.5 ซม. กลีบเลี้ยงรูปใบหอก ยาว 0.7–2.3 ซม ดอกสีขาวมีเส้นกลีบสีแดงหรือชมพู ยาว 2–3 ซม. ชายครุยยาวประมาณ 1 ซม. ดอกเพศเมียก้านดอกยาวประมาณ 1 ซม. ผลรูปรีกว้าง ยาว 5–8 ซม. เนื้อด้านในสีดำอมเขียว

พบที่อินเดีย ศรีลังกา จีนตอนใต้ พม่า และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามที่โล่ง และชายป่า ความสูงถึงประมาณ 1700 เมตร แยกเป็น var. fissisepala Duyfjes & Pruesapan กลีบเลี้ยงในดอกเพศผู้จักลึก ส่วน subsp. puberaพบเฉพาะในภูมิภาคมาเลเซีย ช่อดอกเพศผู้มีใบประดับสีเขียว และดอกสีขาว

ชื่อพ้อง  Trichosanthes rubriflos Cayla

ขี้กาแดง: ดอกเพศเมีย ออกเดี่ยวๆ ช่อดอกเพศผู้ ใบประดับสีแดงอมน้ำตาล ผลรูปรีกว้าง (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

de Wilde, W.J.J.O. and B.E.E. Duyfjes. (2008). Cucurbitaceae. In Flora of Thailand Vol. 9(4): 514–540.