สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ม่วงผักกาดดอย
วันที่ 30 มีนาคม 2560

Henckelia pumila (D.Don) A.Dietr.

Gesneriaceae

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 45 ซม. ลำต้นมักทอดนอน มีขนสั้นนุ่มหรือขนยาวตามลำต้น และแผ่นใบทั้งสองด้าน ใบตรงข้ามขนาดมักไม่เท่ากัน รูปรีถึงรูปใบหอก หรือแกมรูปไข่ ยาว 2–20 ซม. ขอบจักซี่ฟัน โคนเบี้ยว มีจุดกลม ๆ สีม่วงตามเส้นใบ ก้านใบยาวได้ถึง 3.5 ซม. ช่อดอกมี 1–7 ดอก ก้านช่อยาวได้ถึง 7 ซม. ใบประดับรูปขอบขนาน ยาว 0.5–1.6 ซม. มีขนครุย ก้านดอกยาวได้ถึง 2 ซม. หลอดกลีบเลี้ยงยาว 0.4–1.2 ซม. กลีบรูปสามเหลี่ยมขนาดไม่เท่ากัน ยาว 0.4–1.2 ซม. ปลายเรียวแหลมคล้ายเขา มีขนยาวด้านนอก หลอดกลีบดอกสีขาวหรืออมม่วง ยาว 2.5–4.5 ซม. กลีบสีม่วง ด้านในมีปื้นสีเหลือง กลีบรูปกลม กลีบล่างยาว 0.6–1.5 ซม. เกสรเพศผู้ยาวประมาณ 1 ซม. เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน 2 อัน ยาว 2–4 มม. รังไข่ยาว 2.5–3 ซม. ยอดเกสรเพศเมียพูล่างจัก 2 พู ยาวประมาณ 3 มม. ผลยาวได้ถึง 12 ซม.

พบที่อินเดีย เนปาล ภูฏาน จีนตอนใต้ พม่า และเวียดนามตอนบน ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ น่าน ขึ้นตามป่าดิบเขา ความสูง 1200–2000 เมตร

ชื่อพ้อง  Chirita pumila D.Don

ม่วงผักกาดดอย: แผ่นใบและกลีบเลี้ยงมีขนยาว ใบตรงข้ามขนาดมักไม่เท่ากัน ขอบจักซี่ฟัน โคนเบี้ยว กลีบดอกด้านในมีปื้นสีเหลือง ยอดเกสรเพศเมียพูล่างจัก 2 พู (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

Weber, A., D.J. Middleton, A. Forrest, R. Kiew, C.L. Lim, A.R. Rafidah, S. Sontag, P. Triboun, Y.G. Wei, T.L. Yao and M. Möller. (2011). Molecular systematics and remodelling of Chirita and associated genera (Gesneriaceae). Taxon 60(3): 777–778.

Wood, D. (1974). A revision of Chirita (Gesneriaceae). Note from the Royal Botany Garden Edinburgh 33(1): 161–166.