สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ดาวกระจาย  สกุล
วันที่ แก้ไขข้อมูล 13 พฤศจิกายน 2563

Cosmos Cav.

Asteraceae

ไม้ล้มลุก ใบประกอบ 1–3 ชั้น ส่วนมากติดตามลำต้น เรียงตรงข้าม โคนมักเรียวสอบเป็นครีบ ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นแผ่ตามรัศมี ออกเดี่ยว ๆ หรือแบบช่อเชิงหลั่น วงใบประดับ 2 วง ใบประดับเชื่อมติดกันที่โคน ติดทน ฐานดอกแบน ดอกวงนอก หรือ ray florets เรียงชั้นเดียว เป็นหมัน ดอกวงใน หรือ disc florets สมบูรณ์เพศ ปลายจัก 5 พูตื้น ๆ เกสรเพศผู้ 5 อัน รังไข่ใต้วงกลีบ มี 1 ช่อง มีออวุล 1 เม็ด ก้านเกสรเพศเมียแยกเป็นแฉกรูปเส้นด้าย ปลายมีรยางค์คล้ายขน ผลแห้งเมล็ดล่อน ปลายเป็นจะงอย แพปพัสมักมีขนเครา ติดทน

สกุล Cosmos มี 26 ชนิด พบในอเมริกาเขตร้อน โดยเฉพาะเม็กซิโก เป็นไม้ประดับทั่วไปในเขตร้อน ในไทยมี 3 ชนิด คือ C. bipinnatus Cav. ใบประกอบ 2 ชั้น ดอกวงนอกสีขาว ชมพู หรือม่วง, C. caudatus Kunth ใบประกอบ 2–3 ชั้น แฉกเรียวแคบ ดอกสีชมพู และ C. sulphureus Cav. ทุกส่วนขยี้แล้วมีกลิ่นฉุน ใบประกอบ 2–3 ชั้น กลีบดอกวงนอกสีเหลืองเข้มหรือส้มอมแดง ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kosmos” การประดับ ตกแต่ง หรืออาจหมายถึงการเรียงของดอกอย่างเป็นระเบียบคล้ายการเรียงตัวของจักรวาล

ดาวกระจาย: C. bipinnatus ใบประกอบ 2 ชั้น ดอกวงนอกสีขาว ชมพู หรือม่วง (ภาพ: ปาจรีย์ อินทะชุบ)

เอกสารอ้างอิง

Kiger, R.W. (2006). Asteraceae (Cosmos). In Flora of North America. Vol. 21: 204. http://www.efloras.org

Staples, G.W. and D.R. Herbst. (2005). A tropical garden flora. Bishop Museum Press, Honolulu, Hawai`i.