ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 3 ม. ใบรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 30 ซม. ปลายและโคนแหลม กาบใบสั้นเป็นหลอดติดลำต้น ช่อดอกออกจากเหง้าที่ไม่มีใบ ก้านช่อสั้น หรือยาวได้ถึง 20 ซม. มีขนสั้นนุ่ม ใบประดับสีแดง เรียงซ้อนเหลื่อมเป็นกระจุกกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–9 ซม. ใบประดับรูปรี ยาว 2–3.5 ซม. ปลายกลมมีติ่งแหลมคล้ายหนาม ยาว 2–3 มม. ด้านนอกมีขนแข็ง ใบประดับย่อยยาวเท่า ๆ ใบประดับ โอบรอบรังไข่ หลอดกลีบเลี้ยงสีแดง ยาว 3–4 ซม. มีขนสั้นนุ่ม กลีบยาว 6–8 มม. ปลายมีติ่งหนาม หลอดกลีบดอกสั้น กลีบรูปรี ยาวประมาณ 3.5 ซม. สีชมพูหรือแดง ปลายแผ่นก้านชูอับเรณูพับงอกลับ กลีบปากสีส้ม แดง หรือเหลือง ขอบด้านในมีขน รังไข่มีขนสั้นนุ่ม ผลมีใบประดับหุ้ม (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ เอื้องหมายนา, สกุล)
พบที่คาบสมุทรมลายู สุมาตรา ชวา และภาคใต้ตอนล่างของไทยที่ยะลา และสตูล การจำแนกชื่อยังไม่ชัดเจน รวมถึงเอื้องดินเหนือ Costus tonkinensis Gagnep. ดอกสีเหลือง โคนด้านในกลีบปากมีปื้นสีแดง พบทางภาคเหนือ ในที่นี้ยังคงให้อยู่ภายใต้สกุล Costus เนื่องจากยังไม่ได้ถูกยุบรวมอย่างเป็นทางการภายใต้สกุล Cheilocostus
|
