สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ผักกูดป่า

ผักกูดป่า  สกุล
วันที่ 30 มกราคม 2560

Cyclosorus Link

Thelypteridaceae

เฟินขึ้นบนพื้นดิน เหง้าทอดเลื้อยหรือตั้งตรง มีเกล็ดหนาแน่น ใบประกอบชั้นเดียวหรือคล้ายแบบ 2 ชั้น แผ่นใบส่วนมากมีขนตามเส้นใบทั้งสองด้าน เส้นแขนงใบเรียงเดี่ยว ๆ หรือแตกเป็นง่าม เส้นใบช่วงโคนเรียงจรดขอบจัก กลุ่มอับสปอร์กลม ติดประมาณช่วงกลางเส้นใบย่อย เยื่อคลุมรูปคล้ายไต อับสปอร์มีขนหรือต่อม สปอร์มีสันเป็นปีกหรือหนามทู่ ๆ

สกุล Cyclosorus มีประมาณ 250 ชนิด พบในเขตร้อนทั้งในอเมริกา แอฟริกา และเอเชีย ในไทยมี 44 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kyklos” วงกลม และ “soros” ที่หุ้มสปอร์ ตามลักษณะเยื่อคลุมกลุ่มอับสปอร์


ผักกูดป่า
วันที่ 30 มกราคม 2560

Cyclosorus dentatus (Forssk.) Ching

Thelypteridaceae

เฟินขึ้นบนดิน เหง้าสั้น มีขนหนาแน่น เกล็ดสีน้ำตาลเรียวแคบ ยาวประมาณ 8 มม. ขอบมีขนประปราย ใบประกอบยาว 30–90 ซม. ก้านใบแข็ง ยาว 15–60 ซม. เป็นร่องลึกมีเกล็ดที่โคน ใบย่อย 12–25 คู่ เรียงห่าง ๆ รูปแถบ ยาว 4–15 ซม. ปลายเรียวแหลม โคนตัดหรือเว้าเป็นติ่ง ก้านใบสั้นมากหรือไร้ก้าน ขอบจักเป็นพูลึก โค้ง รูปขอบขนาน เบี้ยว ปลายมน แผ่นใบมีขนทั้งสองด้าน กลุ่มอับสปอร์กลม เรียงขนานกับเส้นใบ เยื่อคลุมมีขนหนาแน่น

พบในเขตร้อน ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามที่แห้งแล้งหรือที่ลุ่มน้ำขัง และป่าพรุ ความสูงถึงประมาณ 2000 เมตร

ชื่อพ้อง  Polypodium dentatum Forssk.

ชื่ออื่น   ปากูฮูแต (มาเลย์-นราธิวาส); ผักกูดป่า (นราธิวาส)

ผักกูดป่า: ใบย่อยเรียงห่าง ๆ ขอบจักเป็นพู กลุ่มอับสปอร์กลม เรียงขนานเส้นใบ เยื่อคลุมมีขนหนาแน่น (ภาพ: ธรรมรัตน์ พุทธไทย)



เอกสารอ้างอิง

Lin, Y., L. Zhongyang and K. Iwatsuki. (2013). Thelypteridaceae (Cyclosorus). In Flora of China Vol. 2–3: 372, 377.

Lindsay, S. and D.J. Middleton. (2012 onwards). Ferns of Thailand, Laos and Cambodia. http://rbg-web2.rbge.org.uk/thaiferns/

Tagawa, M. and K. Iwatsuki. (1988). Thelypteridaceae (Thelypteris). In Flora of Thailand 3(2): 427.