ไม้ล้มลุก ใบที่โคนเป็นกระจุก ใบบนต้นเรียงรอบข้อ ช่อดอกแบบช่อกระจุกด้านเดียว (monochasium) หรือช่อกระจุกซ้อน (dichasium) ใบประดับติดรอบข้อ ติดทน ดอกส่วนมากไร้ก้าน ไม่มีใบประดับย่อย กลีบเลี้ยงและกลีบดอกจำนวนอย่างละ 4–5 กลีบ กลีบเลี้ยงเป็นหลอดหรือรูปคนโท ไม่มีปีก ติดทน ดอกรูปคนโทหรือรูปแตร เกสรเพศผู้ 4–5 อัน ติดประมาณกึ่งกลางหรือเหนือกึ่งกลางหลอดกลีบในระดับเดียวกัน ก้านชูอับเรณูแผ่กว้างที่โคน บางครั้งยาวไม่เท่ากัน รังไข่เหนือวงกลีบ มี 2 คาร์เพล พลาเซนตาตามแนวตะเข็บ เกสรเพศเมียรูปเส้นด้าย ยอดเกสรจัก 2 พู ผลแห้งแตกตามแนวประสาน เมล็ดขนาดเล็ก จำนวนมาก

สกุล Phyllocyclus มี 5 ชนิด รวมบางชนิดที่เคยอยู่่ภายใต้สกุล Canscora ซึ่งมีเกสรเพศผู้หนึ่งอันติดสูงกว่าอันอื่น กลีบเลี้ยงและกลีบดอกจำนวนอย่างละ 4 กลีบ พบที่จีน พม่า และลาว ในไทยอาจมี 3 ชนิด อีกชนิด อาจเป็น P. petelotii (Merr.) Thiv หรือ P. minutiflorus Thiv ที่มีช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “phyllon” ใบ และ “kuklos” กลม หมายถึงใบรูปวงกลม

ไม้ล้มลุก สูง 10–40 ซม. ใบที่โคนแยกหรือติดรอบข้อ ร่วงเร็ว ใบบนกิ่งรูปรีกว้างหรือกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5–6 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกด้านเดียวยาว 5–10 ซม. มี 4–10 ดอก ใบประดับคล้ายใบ ก้านดอกยาว 1–2 มม. กลีบเลี้ยงรูปคนโท ยาว 6–8 มม. มี 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ 3 มม. ดอกสีขาวปนส้ม โคนสีเข้ม มีวงคล้ายต่อมสีขาวทั้งสองข้าง หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 1 ซม. มี 5 กลีบ รูปใบพาย ยาว 0.5–1 ซม. ก้านชูอับเรณูยาวไม่เท่ากัน ยาว 2–7 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 7 มม. ผลรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 6 มม.

พบที่พม่า และภาคเหนือตอนล่างของไทยที่ตาก ใกล้ชายแดนพม่า ขึ้นตามที่โล่งที่เป็นหินปูน ที่ชื้นแฉะหรือริมลำธาร ความสูงประมาณ 200 เมตร

ชื่อพ้อง  Canscora parishii Hook.f.

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 60 ซม. ใบที่โคนรูปไข่ ยาว 1–2.5 ซม. ใบบนต้นกลม ช่อดอกแบบช่อกระจุกด้านเดียว มีได้ถึง 15 ดอก ใบประดับคล้ายใบ หลอดกลีบเลี้ยงยาวประมาณ 7 มม. มี 4 กลีบ รูปสามเหลี่ยม ยาว 1–1.5 มม. ดอกสีขาวหรือครีม หลอดกลีบดอกกว้าง ยาว 7–9 มม. มี 4 กลีบ รูปใบพาย ยาว 2–3 มม. ก้านชูอับเรณูยาวเท่า ๆ กัน ยาวประมาณ 2 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาว 3–5 มม. ผลรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 5 มม.

พบที่พม่า ในไทยพบทางภาคเหนือ และภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่ราชบุรี กาญจนบุรี ขึ้นตามเขาหินปูน ความสูง 100–1200 เมตร

ชื่อพ้อง  Canscora helferiana (Kurz) Wall. ex C.B.Clarke