คำระบุชนิด "chulabhorniana" ตั้งชื่อเพื่อเทอดพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี ที่ทรงสนพระทัยในการศึกษาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ ทรงจัดตั้งสถาบันจุฬาภรณ์เพื่อศึกษาวิจัยด้าน Natural product ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Brittonia เล่มที่ 71 ฉบับที่ 4 เผยแพร่ฉบับออนไลน์เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม ค.ศ. 2019 จากตัวอย่างพรรณไม้ต้นแบบ Chaowasku 162 ที่เก็บจากนครศรีธรรมราช (holotype: CMUB ; isotype: A, G and P)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ไม้พุ่ม สูงประมาณ 1 เมตร มีขนสั้นนุ่มตามกิ่งอ่อน ก้านใบ ช่อดอก ใบประดับย่อย ก้านดอก กลีบเลี้ยง กลีบดอก และผล ใบรูปรีหรือรูปไข่ ยาว 4.5–9.3 ซม. ช่อดอกสั้นมาก มี 2–3 ดอก ก้านดอกยาว 2–2.5 มม. ใบประดับย่อยขนาดเล็ก ติดทน กลีบเลี้ยง 3 กลีบ รูปไข่กว้าง กว้างประมาณ 2 มม. กลีบดอก 6 กลีบ วงนอก รูปไข่ ยาว 4.5–5 มม. วงในเรียงชิดกันคล้ายพีระมิด แผ่นกลีบรูปรีกว้าง กว้าง 3–3.8 มม. โคนกลีบคอด ยาวประมาณ 2 มม. เกสรเพศผู้จำนวนมาก (53–54 อัน) ปลายแกนอับเรณูตัด มี 1(–3) คาร์เพล ยอดเกสรเพศเมียกลม ๆ รังไข่มีขน ผลย่อย 1–3 ผล รูปไข่ ยาวประมาณ 1 ซม. มีเมล็ดเดียว กลม ๆ ยาว 7–8 มม. สันขั้วเมล็ดลักษณะเกือบแบน
พืชถิ่นเดียวของไทย พบเฉพาะทางภาคใต้ที่นครศรีธรรมราช ขึ้นบนเขาหินปูนระดับความสูงประมาณ 100 เมตร เป็นชนิดที่มีดอกขนาดเล็กที่สุดในสกุล Mitrephora ลักษณะทั่วไปคล้าย M. andamanica แต่ใบและกลีบดอกสั้นกว่า จำนวนเกสรเพศผู้และคาร์เพลน้อยกว่า
เอกสารอ้างอิง:
Damthongdee, A., Aongyong, K. and Chaowasku, T. (2019). Mitrephora chulabhorniana (Annonaceae), an extraordinary new species from southern Thailand. Brittonia. 71(4): 382.