สารานุกรมพืช

    กันเกรา (Fagraea fragrans Roxb. )

    ไม้ต้น สูงได้ถึง 30 ม. เปลือกแตกเป็นร่อง หูใบยาว 1–2 มม. ใบเรียงตรงข้าม รูปรี รูปขอบขนาน แกมรูปไข่หรือรูปไข่กลับ ยาว 7–11 ซม. ปลายแหลมหรือยาวคล้ายหาง เส้นแขนงใบข้างละ 5–9 เส้น ช่อดอกแบบช่อกระจุก ยาว 4–12 ซม. ก้านช่อยาว 2–6.5 ซม. ก้านดอกยาว 3–6 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ยาว 2–3 มม. ปลายกลีบกลม ดอกรูปแตร สีครีมเปลี่ยนเป็นสีเข้มก่อนร่วง หลอดกลีบดอกยาว 0.7–1.2 ซม. กลีบรูปขอบขนาน ยาว 5–8 มม. พับงอกลับ เกสรเพศผู้ 5 อัน ยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก ก้านชูอับเรณูแผ่กว้าง ยาว 1.5–2 ซม. ก้านเกสรเพศเมียยาวได้ถึง 6 ซม. ยอดเกสรเพศเมียรูปโล่หรือจัก 2 พู ผลสดมีหลายเมล็ด เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–8 มม. สุกสีเหลืองหรืออมแดง ปลายมีติ่งแหลม เมล็ดขนาดประมาณ 1 มม. เป็นเหลี่ยม

    พบที่อินเดีย พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย นิวกินี ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามชายฝั่งทะเล ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น เป็นไม้ประดับหรือไม้ข้างถนน ดอกมีกลิ่นหอม เปลือกและดอกใช้แก้พิษงู ใบแก้ไข้และโรคปวดข้อ

    ชื่อสามัญ: Tembesu

    ชื่ออื่น: กันเกรา (ภาคกลาง); ตะมะซู, ตำมูซู (มาเลย์-ภาคใต้); ตาเตรา (เขมร-ภาคตะวันออก); ตำเสา, ทำเสา (ภาคใต้); มันปลา (ภาคเหนือ, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)

      

      

    กันเกรา: ช่อดอกแบบช่อกระจุก ดอกรูปแตร ผลสด สุกสีเหลืองหรืออมแดง ปลายมีติ่งแหลม (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)