สายน้ำผึ้งน้อย (Lonicera bournei Hemsl. ex Forb. & Hemsl. )

ไม้เถา มีขนสีน้ำตาลอมเหลืองประปรายตามกิ่ง เส้นแขนงใบด้านล่าง ก้านใบ กลีบเลี้ยง ก้านช่อดอก และใบประดับ ใบรูปรี รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 2–7.5 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนกลมหรือเว้าตื้น ก้านช่อสั้น มีใบคล้ายวงใบประดับ ใบประดับรูปใบหอก ยาว 0.5–3 มม. ใบประดับย่อยรูปไข่ขนาดเล็ก กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยมขนาดเล็ก ดอกสีขาวเปลี่ยนเป็นสีเหลือง มีกลิ่นหอม ยาว 3–4.5 ซม. ด้านนอกเกลี้ยงหรือมีขนสั้นนุ่ม หลอดกลีบดอกยาว 2.5–4 ซม. แฉกตื้น ๆ กลีบบนคู่ข้างยาวประมาณ 3 มม. กลีบคู่กลางตื้นกว่าเล็กน้อย กลีบล่างยาวประมาณ 8 มม. พับงอกลับ เกสรเพศผู้และเกสรเพศเมียยื่นพ้นหลอดกลีบดอกเล็กน้อย ผลเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 มม. สุกสีแดง

พบที่จีน และพม่า ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่เลย ชัยภูมิ ภาคตะวันออกและภาคกลางที่เขาใหญ่ จังหวัดนครราชสีมาและนครนายก ขึ้นตามชายป่าดิบแล้งและป่าดิบเขา ความสูงถึงประมาณ 1500 เมตร คล้ายกับหญ้าช้างน้อย L. siamensis Gamble ที่แผ่นใบด้านล่างและใบประดับมีขนหนาแน่น

สายน้ำผึ้งน้อย: ใบเรียงตรงข้ามหรือรอบข้อ มีใบคล้ายวงใบประดับ กลีบดอกแฉกตื้น ๆ เกสรเพศผู้และเกสรเพศเมียยื่นพ้นหลอดกลีบดอกเล็กน้อย (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล)