ล่ำตาควาย (Diospyros coaetanea H.R.Fletcher )

ไม้ต้น สูงได้ถึง 20 ม. กิ่งมีช่องอากาศ ใบรูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 6–20 ซม. แผ่นใบด้านล่างมีขนประปราย ก้านใบยาว 0.7–1 ซม. ดอกเพศผู้ก้านดอกยาว 2–3 มม. กลีบเลี้ยงรูประฆัง ยาวประมาณ 2 มม. มี 4 กลีบ แฉกลึกประมาณกึ่งหนึ่ง มีขนสั้นนุ่ม หลอดกลีบดอกยาว 3–4 มม. ปลายแฉกตื้น ๆ เกสรเพศผู้ 10–14 อัน รังไข่ที่ไม่เจริญปลายมีขนยาว ดอกเพศเมียกลีบเลี้ยงและกลีบดอกจำนวนอย่างละ 5 กลีบ กลีบเลี้ยงขยายในผล แผ่กว้าง ผลกลมแป้น แห้งจักเป็นพูเล็กน้อย เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 ซม. ก้านหนา ยาวประมาณ 1 ซม. กลีบเลี้ยงไม่พับงอ ขยายกว้างประมาณ 2.5 ซม. สูงประมาณ 1.5 ซม. แฉกตื้น ๆ ปลายแหลม ด้านในมีขนสั้นนุ่ม เอนโดสเปิร์มเรียบ (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ มะเกลือ, สกุล)

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคเหนือ และภาคตะวันออก ขึ้นตามป่าดิบแล้ง ความสูง 200–500 เมตร

ชื่ออื่น: ล่ำตาควาย (พิษณุโลก); หอมขวาน (เลย)

ล่ำตาควาย: กิ่งมีช่องอากาศ กลีบเลี้ยงแฉกลึกประมาณกึ่งหนึ่ง มีขนสั้นนุ่ม ขยายแผ่กว้างในผล ผลกลมแป้น จักเป็นพูเล็กน้อย (ภาพ: อรุณ สินบำรุง)