ละหุ่งเครือ (Byttneria andamanensis Kurz )

ไม้เถา กิ่งเกลี้ยง มีริ้ว ใบรูปหัวใจ มี 3–5 พู พูข้างปลายแหลม พูกลางปลายแหลมยาวหรือยาวคล้ายหาง โคนรูปหัวใจ ขอบจักซี่ฟันหรือจักฟันเลื่อยสองชั้น เส้นโคนใบข้างละ 2–3 เส้น ก้านใบยาว 4–13 ซม. ช่อดอกยาวได้ถึง 15 ซม. มีขนกระจุกกระจาย ก้านดอกยาว 0.3–1 ซม. กลีบเลี้ยงรูปใบหอก ยาวประมาณ 3 มม. มีขนสั้นนุ่มทั้งสองด้าน กลีบดอกรูปคุ่ม ยาว 4–5 มม. เส้นกลางกลีบมีขน ปลายกลีบเรียวแคบ เส้าเกสรรูปถ้วย รังไข่มีต่อมกระจาย ก้านเกสรเพศเมียสั้น รูปลิ่มแคบ ผลเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5–3 ซม. รวมหนาม โคนหนามเป็นปุ่ม ก้านผลยาว 1–3 ซม. เมล็ดผิวนูน 3 สัน คล้ายรูปสามเหลี่ยม (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ กำยานเครือ, สกุล)

พบที่พม่า อินเดีย และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทุกภาค ขึ้นกระจายตามชายป่า ที่โล่ง ความสูงถึงประมาณ 700 เมตร

ชื่ออื่น: ไก่ปล่อย (ภาคกลาง); ซีหย่อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); ย่านมันแดง (ภาคใต้); ละหุ่งเครือ (นครราชสีมา); สาเครือ (ภาคเหนือ)

ละหุ่งเครือ: ใบมี 3–5 พู พูกลางปลายยาวคล้ายหาง ขอบจักซี่ฟันหรือจักฟันเลื่อยสองชั้น กลีบดอกรูปคุ่ม ผลมีหนาม โคนหนามเป็นปุ่ม (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)