มะเดื่อหอม (Ficus hirta Vahl )

ไม้พุ่ม สูงได้ถึง 5 ม. มีขนหยาบและขนหยาบแข็งตามกิ่ง หูใบ แผ่นใบทั้งสองด้าน ก้านใบ และฐานดอก หูใบยาว 0.5–2 ซม. ร่วงเร็วหรือช้า ใบเรียงเวียน รูปรีถึงรูปใบหอก แกมรูปไข่หรือรูปไข่กลับ บางครั้งจักเป็น 3–7 พู ยาว 5–25 ซม. ปลายแหลมยาว โคนกลมหรือเว้าตื้น ขอบจักซี่ฟัน เส้นแขนงใบข้างละ 5–8 เส้น เส้นแขนงใบย่อยแบบขั้นบันได ก้านใบยาว 1.5–12 ซม. ดอกอยู่ภายในฐานดอกที่ขยายออกเดี่ยว ๆ เป็นคู่ตามซอกใบหรือใต้ซอกใบ ฐานดอกรูปกลม รูปรี หรือรูปทรงกระบอก เส้นผ่านศูนย์กลาง 1–2 ซม. ก้านสั้นหรือไร้ก้าน ใบประดับที่โคนมี 3 ใบ ยาว 2–3 มม. ช่องเปิดกว้าง 2–3.5 มม. ด้านในมีขนหนาแน่น รอบ ๆ มีขนกระจุกหรือใบประดับหลายอัน ยาวประมาณ 2 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ไทร, สกุล)

พบที่อินเดีย เนปาล จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีน มาเลเซียและอินโดนีเซีย ขึ้นในป่าผลัดใบและไม่ผลัดใบ ความสูงถึงประมาณ 1300 เมตร อยู่ภายใต้สกุลย่อย Ficus มีความผันแปรสูงทั้งรูปร่างและขนาดของใบ ฐานดอก และสิ่งปกคลุม ใบมีสรรพคุณแก้โรคผิวหนัง

ชื่ออื่น: เดื่อขน (ภาคเหนือ); เดื่อหอมเล็ก, เดื่อหอมใหญ่ (ตราด); นมหมา (นครพนม); นอดน้ำ (ลำปาง); นอดหอม (จันทบุรี); มะเดื่อขน (นครราชสีมา); มะเดื่อเตี้ย (จันทบุรี); มะเดื่อหอม (ชลบุรี, ตรัง); เยื่อทง (เย้า-เชียงราย); หาด (เชียงใหม่, ภาคกลาง)

มะเดื่อหอม: มีขนหยาบและขนหยาบแข็งทั่วไป figs ออกเดี่ยว ๆ เป็นคู่ตามซอกใบหรือใต้ซอกใบ รูปกลม รูปรี หรือรูปทรงกระบอก (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ, ราชันย์ ภู่มา)