กระปรอกนมแมว (Leptochilus pedunculatus (Hook. & Grev.) Fraser-Jenk. )

เฟินอิงอาศัย หรือขึ้นบนหิน เหง้าสีน้ำตาลเข้มทอดขนาน เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–5 มม. เกล็ดสีน้ำตาล รูปคล้ายสามเหลี่ยมแคบ ยาว 2.5–4 มม. ขอบจักฟันเลื่อย ใบไม่สร้างสปอร์รูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 14–35 ซม. ขอบเรียบ แผ่นใบบาง เส้นแขนงใบแบบร่างแห ก้านใบยาว 5–22 ซม. โคนก้านมีครีบคล้ายปีก มีเกล็ดกระจาย ใบสร้างสปอร์รูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 5–24 ซม. ขอบเรียบ ก้านใบยาว 13–30 ซม. กลุ่มอับสปอร์รูปแถบ เรียงเป็นแถวระหว่างเส้นแขนงใบ กว้างประมาณ 4 มม. ยกเว้นบริเวณเส้นกลางใบและเส้นแขนงใบ ไม่มีเยื่อคลุมกลุ่มอับสปอร์

พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ พม่า ลาว เวียดนาม คาบสมุทรมลายู สุมาตรา ชวา ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก ขึ้นตามป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 1100 เมตร

สกุล Leptochilus Kaulf. มีประมาณ 25 ชนิด พบในเอเชียเขตร้อน ในไทยมี 7 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “leptos” บาง เรียว และ “chilos” กลีบปาก ตามลักษณะของใบสร้างสปอร์

ชื่อพ้อง: Ceterach pedunculatum Hook. & Grev.

กระปรอกนมแมว: ใบแบบทวิสัณฐาน กลุ่มอับสปอร์เรียงตัวเป็นแถวระหว่างเส้นแขนงใบ ยกเว้นบริเวณเส้นกลางใบและเส้นแขนงใบ (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)