กระทือลิง (Globba schomburgkii Hook.f. )

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 60 ซม. เหง้าขนาดเล็ก ลิ้นกาบสั้น ใบรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 15–20 ซม. ใบช่วงโคนต้นขนาดเล็ก แผ่นใบด้านล่างมีขนสั้นนุ่ม ก้านใบสั้น ช่อดอกแบบช่อกระจะ ส่วนมากแยกแขนง โค้งลง ยาวได้ถึง 10 ซม. ใบประดับช่วงโคนยาวประมาณ 1 ซม. มีหัวย่อยสีขาวผิวเป็นตุ่ม ใบประดับช่วงปลายยาว 5–6 มม. แต่ละช่อแขนงมี 4–5 ดอก เรียง 2 แถว ใบประดับย่อยรูปรี ยาว 3–6 มม. ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยงยาว 4–6 มม. ปลายตัด จักตื้น ๆ 3 แฉก ดอกสีส้ม หลอดกลีบดอก ยาว 1–1.5 ซม. มีขนสั้นนุ่ม กลีบดอก 3 กลีบ รูปไข่ ยาวประมาณ 4 มม. แผ่นเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 1.2 ซม. กลีบปากรูปสามเหลี่ยมกางออกสองข้าง โคนมีจุดสีส้ม เกสรเพศผู้ โค้งลง ยาวประมาณ 2.5 ซม. ปลายอับเรณูแฉกรูปดาวข้างละ 2 แฉก ผลจัก 3 พู ผิวขรุขระ ยาวประมาณ 6 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ว่านทับทิมสยาม, สกุล)

พบที่อินเดีย พม่า จีนตอนใต้ ภูมิภาคอินโดจีน และคาบสมุทรมลายู ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ และป่าดิบเขา ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร

ชื่อสามัญ: Dancing girls

ชื่ออื่น: กระชายผี, กระชายลิง, กระทือลิง, กล้วยผี (ภาคกลาง); ขมิ้นผี (สระบุรี)

กระทือลิง: ช่อดอกแบบกระจะ แยกแขนง โค้งลง ดอกเรียง 2 แถว หัวย่อยสีขาวผิวเป็นตุ่ม ปลายอับเรณูแฉกรูปดาวข้างละ 2 แฉก (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)