ตำลึงหนู (Zehneria tenuispica W.J.de Wilde & Duyfjes )

ไม้เถา ยาวได้ถึง 1 ม. แยกเพศร่วมต้น มือจับไม่แยกแขนง ใบเรียงเวียน รูปไข่กลับ ยาว 3–9 ซม. จักตื้น ๆ 3–5 เหลี่ยม แผ่นใบสาก ก้านใบยาว 1.5–3.5 ซม. ช่อดอกเพศผู้แบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบ ใบประดับที่โคนขนาดเล็ก ก้านช่อยาว 1.4–5 ซม. มีได้ถึง 15 ดอก ก้านดอกยาว 2–4 มม. ฐานดอกรูปถ้วย ยาวประมาณ 2 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมขนาดเล็ก ดอกสีขาว มี 5 กลีบ รูปไข่ ยาวประมาณ 1 มม. ปลายกลีบมีปุ่มเล็ก ๆ เกสรเพศผู้ 3 อัน ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 1.5 มม. ปลายอับเรณูมีรยางค์เป็นขน จานฐานดอกกลม ดอกเพศเมียออกเดี่ยว ๆ ติดช่อดอกเพศผู้ คล้ายดอกเพศผู้ ก้านดอกยาว 1.2–1.5 ซม. จานฐานดอกรูปวงแหวน จัก 3 พู รังไข่เกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1 มม. ยอดเกสรจัก 3 พู ผลเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6 มม. ก้านผลยาว 1.5–2.5 ซม. มีหลายเมล็ด

พบที่อินเดีย และพม่า ในไทยพบทางภาคเหนือที่ดอยตุง จังหวัดเชียงราย และภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี ขึ้นตามเขาหินปูน ความสูง 400–1300 เมตร

สกุล Zehneria Endl. มีประมาณ 25 ชนิด พบในแอฟริกา มาดากัสการ์ เอเชีย และออสเตรเลีย ในไทยมี 2 ชนิด อีกชนิดคือ แตงกลม Z. bodinieri (H.Lév.) W.J.de Wilde & Duyfjes ช่อดอกเพศผู้และก้านดอกเพศเมียสั้นกว่า ชื่อสกุลตั้งตามนักวาดภาพทางพฤกษศาสตร์ชาวออสเตรีย Joseph Zehner

ตำลึงหนู: ไม้เถามีมือจับ ขอบใบจัก 3–5 เหลี่ยม ช่อดอกเพศผู้แบบช่อกระจะ ดอกเพศเมียติดกับช่อดอกเพศผู้ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)