สารานุกรมพืช

    ดอกดิน (Aeginetia pedunculata Wall. )

    พืชเบียนล้มลุก ลำต้นเดี่ยวสีน้ำตาลแดง สูงได้ถึง 15 ซม. ดอกออกตามลำต้นคล้ายเป็นช่อ 1–3 ดอก ก้านดอกหนา ยาว 2–4 ซม. กลีบเลี้ยงยาวได้ถึง 4 ซม. สีน้ำตาลอมเหลือง ปลายมีติ่งแหลม ดอกยาว 5–7 ซม. หลอดกลีบดอกสีเหลืองอ่อน ด้านในสีเหลืองเข้ม กลีบสีม่วงเข้ม รูปกลม ขนาดเท่า ๆ กัน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 ซม. กลีบบานออก ขอบจักซี่ฟันไม่เป็นระเบียบ เกสรเพศผู้ติดที่เหนือจุดกึ่งกลางหลอดกลีบ มีขนเป็นกระจุกที่โคน ก้านชูอับเรณูเกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียโค้ง ยาวประมาณ 2 ซม. ผลรูปรี ยาวประมาณ 2 ซม.

    พบที่อินเดีย จีน พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง หรือเขาหินปูน ความสูงถึงประมาณ 1100 เมตร

    ชื่อพ้อง: Aeginetia acaulis (Roxb.) Walp.

    ชื่ออื่น: กะเปเส้ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); ข้าวก่ำนกยูง (เลย); ดอกดิน (ทั่วไป); นูนดิน (ตาก); พิศวง (กรุงเทพฯ); เพาะลาพอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); ว่านดอกต่างใบ (สุราษฎร์ธานี); ว่านหญ้าแฝก (สระบุรี); เอื้องงก (ภาคเหนือ); เอื้องดิน (ภาคกลาง)

      

    ดอกดิน: ลำต้นสีน้ำตาลแดง ดอกออกตามลำต้นคล้ายเป็นช่อ 1–3 ดอก หลอดกลีบดอกสีเหลืองอ่อน ด้านในสีเหลืองเข้ม กลีบสีม่วงเข้ม ขนาดเท่า ๆ กัน บานออก ขอบจักซี่ฟันไม่เป็นระเบียบ (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)