สารานุกรมพืช

    อรพัน (Lysiphyllum hookeri (F.Muell.) Pedley )

    ไม้ต้น สูงได้ถึง 10 ม. แตกกิ่งต่ำ เปลือกแตกเป็นร่องตามยาว ใบประกอบมี 2 ใบย่อย แยกกัน กางออกเล็กน้อยดูคล้ายรูปผีเสื้อ เรียงสลับระนาบเดียว ระหว่างใบมีหูใบขนาดเล็ก 1 อัน ก้านใบประกอบยาว 1–1.5 ซม. ใบรูปรี เบี้ยว ยาว 2–3 ซม. ปลายมน แผ่นใบด้านล่างมีนวล เส้นแขนงใบออกจากโคน 3–5 เส้น ไร้ก้าน ช่อดอกออกสั้น ๆ ตามปลายกิ่ง ตาดอกยาว 1–1.5 ซม. ก้านดอกสั้นกว่าฐานดอก ฐานดอกยาวกว่ากลีบเลี้ยงเล็กน้อย กลีบเลี้ยงหนา แฉกลึก รูปรี ยาว 1–1.5 ซม. ปลายมีติ่ง ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม ดอกสีขาว กลีบรูปรี ยาวได้ถึง 4 ซม. รวมก้านกลีบ ก้านชูอับเรณูยาว 4–5.5 ซม. สีชมพูอมแดง โคนสีขาว อับเรณูสีแดง รังไข่รวมก้านและก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้เล็กน้อย ยอดเกสรเพศเมียรูปโล่ สีเขียว ฝักรูปขอบขนานถึงรูปใบหอก ยาว 7–20 ซม. ขอบมีสันหนา ปลายมีจะงอยยาว 1–3 ซม. ก้านผลยาว 5–7 ซม. รวมฐานดอกที่ขยาย มีได้ถึง 10 เมล็ด รูปรี แบน ยาวประมาณ 1 ซม.(ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ อรพิม, สกุล)

    พืชถิ่นเดียวของรัฐควีนส์แลนด์ในออสเตรเลีย ขึ้นตามที่แห้งแล้ง และป่าชายหาด ความสูงถึงประมาณ 500 เมตร ปลูกเป็นไม้ประดับหรือทำเป็นไม้แคระ แต่ยังไม่แพร่หลายนักในประเทศไทย

    ชื่อพ้อง: Bauhinia hookeri F.Muell.

    ชื่อสามัญ: Alibangbang, Hooker's Bauhinia, Mountain ebony, Pegunny, Queensland ebony, White Bauhinia

      

      

    อรพัน: ใบประกอบมี 2 ใบย่อย แยกกัน เรียงสลับระนาบเดียว ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกสั้น ๆ ตามปลายกิ่ง ดอกขนาดใหญ่ มีก้านกลีบสั้น ๆ เกสรเพศผู้ 10 อัน อับเรณูสีแดง ปลายฝักมีจะงอย (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)