เหลืองชัชวาล (Dolichandra unguis-cati (L.) L.G.Lohmann )

ไม้เถา ยาวได้ถึง 15 ม. มีรากตามกิ่ง ใบประกอบมีใบย่อย 3 ใบ ใบปลายเปลี่ยนรูปเป็นมือเกาะแยก 3 แฉก รูปตะขอ ยาว 0.5–1 ซม. ก้านใบประกอบยาว 1–4 ซม. ใบย่อยรูปรี มี 2 ขนาด ใบเล็กยาว 1.5–3 ซม. ใบใหญ่ยาว 4–8 ซม. ปลายแหลม โคนรูปลิ่มกว้าง หรือเว้าตื้น ๆ แผ่นใบบาง ขอบเรียบ เส้นโคนใบข้างละ 1 เส้น ก้านใบยาวได้ถึง 2 ซม. ในใบใหญ่ ช่อดอกแบบช่อกระจุกสั้น ๆ ตามซอกใบ มีหนึ่งหรือหลายดอก ช่อยาว 1–3 ซม. กลีบเลี้ยงรูปถ้วย ยาว 5–6 มม. คล้ายกาบ ปลายจักมน 2 แฉก ตื้น ๆ หรือเรียบ ดอกรูปแตร สีเหลือง มีเส้นกลางกลีบและด้านข้างสีส้มเป็นแนวจรดโคนหลอดด้านใน หลอดกลีบดอกยาว 4–5 ซม. กลีบรูปรี กลีบบน 2 กลีบ ยาว 1.5–2 ซม. กลีบล่าง 3 กลีบ ยาวกว่ากลีบบน เกสรเพศผู้อันสั้น 2 อัน ยาว 2 อัน ติดที่โคนหลอดกลีบดอกเหนือจุดคอด ยาว 1.5–2 ซม. ใต้จุดติดมีขน เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันขนาดเล็กติดระหว่างอันสั้น ก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้อันยาวเล็กน้อย ไม่ยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก รังไข่เกลี้ยง ผลแห้งแตก แบน รูปแถบ ส่วนมากยาว 25–100 ซม. หรือยาวกว่านี้ เมล็ดบาง ขอบมีปีกบาง ๆ

มีถิ่นกำเนิดในเม็กซิโก เวสต์อินดีส และอาร์เจนตินา เป็นไม้ประดับทั่วไป

สกุล Dolichandra Cham. มี 8 ชนิด พบเฉพาะในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ ในไทยพบเป็นไม้ประดับชนิดเดียว ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “dolichos” ยาว และ “andros” เพศผู้ ตามลักษณะเกสรเพศผู้

ชื่อพ้อง: Bignonia unguis-cati L., Macfadyena unguis-cati (L.) A.H.Gentry

ชื่อสามัญ: Cat’s claw creeper, Cat’s claw trumpet, Funnel creeper

ชื่ออื่น: เล็บวิฬาร์, เหลืองชัชวาลย์ (Bangkok)

เหลืองชัชวาล: ใบประกอบมีใบย่อย 3 ใบ ใบปลายเปลี่ยนรูปเป็นมือเกาะแยก 3 แฉก ปลายรูปตะขอ ช่อดอกแบบช่อกระจุกสั้น ๆ กลีบเลี้ยงคล้ายกาบ ดอกรูปแตร กลีบบน 2 กลีบ กลีบล่าง 3 กลีบ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)