|
สถานีวิจัยลุ่มน้ำวัง จ.เชียงราย
1. ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ
สถานีวิจัยลุ่มน้ำวังตั้งอยู่ระหว่างเส้นรุ้ง
(latitude) ที่ 19? 25/ 00// ถึง 19? 27/ 30//
เหนือ และเส้นแวง (longitude) ที่ 99? 34/ 09// ถึง
99? 38/ 10// ตะวันออก อยู่ในเขตตำบลป่าหุ่ง อำเภอพาน
จังหวัดเชียงราย ห่างจากทางหลวงหมายเลข 1019 ซึ่งเชื่อมต่อระหว่างจังหวัดเชียงใหม่กับจังหวัดเชียงราย
ประมาณ 13 กิโลเมตร ตรงหลักกิโลเมตรที่ 102 จากจังหวัดเชียงใหม่ โดยมีพื้นที่ประมาณ
20.56 ตารางกิโลเมตร (ภาพที่ 1)
พื้นที่โดยทั่วไปของสถานีวิจัยลุ่มน้ำวังประกอบด้วยภูเขาที่มีความสูงระดับปานกลางถึงมีความลาดชันสูงโดยมีความลาดชันเฉลี่ย
33.07 เปอร์เซ็นต์ มีทิศด้านลาดอยู่ด้านตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออกเฉียงใต้
มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 620-1,244 เมตร ความสูงเฉลี่ยของพื้นที่ลุ่มน้ำอยู่ที่ระดับ
895 เมตร ภูเขาสูงที่สำคัญได้แก่ เขาดอยหมอก ลักษณะของลำธารส่วนใหญ่เป็นแบบที่มีน้ำไหลตลอดปี
(perennial stream) ซึ่งมีการระบายน้ำไหลจากทิศตะวันออกเฉียงใต้สู่ทิศตะวันออก
มีลุ่มน้ำแม่งาเป็นลุ่มน้ำทดลอง
2. ลักษณะทางอุทกวิทยา
ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ลุ่มน้ำแม่งา สถานีวิจัยลุ่มน้ำวัง
อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย มีขนาดพื้นที่ 20.56 ตารางกิโลเมตร รูปร่างของลุ่มน้ำคล้ายรูปสี่เหลี่ยม
ลักษณะลำน้ำเป็นแบบ dendritic ความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 360-1620 เมตร
ความลาดชันโดยเฉลี่ย 35 % มีความยาวของลำน้ำ 6.25 กิโลเมตร ทิศทางด้านลาด
มีทิศทางตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออกเฉียงใต้
3. ลักษณะทางธรณีวิทยา
พื้นที่ลุ่มน้ำทั้งหมดของสถานีวิจัยลุ่มน้ำวังเป็นพื้นที่ลาดเชิงซ้อน
(Sc:Slope complex) ภูเขาเป็นหินแกรนิต
4 ลักษณะทางปฐพีวิทยา
ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 1,200 เมตร
สภาพพื้นที่เป็นเนินเขา วัตถุต้นกำเนิดดินเป็นหินแกรนิต พัฒนาการหน้าตัดของดินเป็น
Ah-Bw-Cwbw-R
ดินบนลึก 7 เซนติเมตร สีดำ (black) เนื้อดินเป็นดินร่วนปนทรายแป้ง
มีโครงสร้างดินเป็นแบบก้อนค่อนข้างเหลี่ยม
ดินล่างลึก 7-107 เซนติเมตร สีดินเป็นสีน้ำตาลปนเหลือง
(yellowish brown) เนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนทรายในตอนบน ส่วนในตอนล่างเป็นดินร่วนเหนียว
มีโครงสร้างดินแบบก้อนค่อนข้างเหลี่ยม
ชั้นวัตถุต้นกำเนิดดินลึก 107-135+ เซนติเมตร มีลักษณะของหินแกรนิตที่กำลังสลายตัว
ซึ่งยังคงสภาพดั้งเดิมอยู่
สมบัติทางกายภาพ เป็นดินในกลุ่มเนื้อดินปานกลางถึงเนื้อละเอียดปานกลาง
ความหนาแน่นรวมมีค่าอยู่ในช่วง 0.82-1.15 Mg m-3 ความหนาแน่นอนุภาคมีค่า
2.31-2.51 Mg m-3 ความพรุนรวมของดินมีค่าอยู่ในช่วง 54.00-65.93
% และความจุอุ้มน้ำของดิน มีค่าอยู่ในช่วง 30-48 %
ในส่วนของสมบัติทางเคมี ดินมีค่าปฏิกิริยาเป็นกรดจัดมาก
(pH 4.91) ดินบนมีอินทรียวัตถุสูง มาก (5.16 %) และในดินล่างมีค่าปานกลาง
(2.42 %) ฟอสฟอรัสมีค่าอยู่ในช่วงต่ำมากถึงปานกลาง(1.25-12.25 mg kg-1)
โพแทสเซียมมีค่าผันแปรจากต่ำถึงสูง (26.44-197.80 mg kg-1) สำหรับแคลเซียมและแมกนีเซียมมีแนวโน้มลดลงตามความลึก
โดยแคลเซียมมีค่าอยู่ในช่วง 31.25-1,931.25 ppm และแมกนีเซียมมีค่าอยู่ช่วง
2.50-226.25 ppm (เพชร, 2542)
5. ลักษณะภูมิอากาศ
ในบริเวณลุ่มน้ำทดลองของสถานีวิจัยลุ่มน้ำวัง
จ.เชียงราย ซึ่งมีความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 630-1,244 เมตร มีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย
1,562.2 มิลลิเมตร มีจำนวนวันที่ฝนตกเฉลี่ย 117.7 วัน อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย
27.1 องศาเซลเซียส อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 17.5 องศาเซลเซียส มีความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ย
73.30 % ความเร็วลมเฉลี่ย 1.98 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ค่าการระเหยน้ำเฉลี่ย 1,106.29
มิลลิเมตรต่อปี
6. ลักษณะพืชพรรณและการใช้ประโยชน์ที่ดิน
พื้นที่บริเวณสถานีวิจัยลุ่มน้ำวังปกคลุมไปด้วยป่าดิบเขาธรรมชาติ
มีพื้นที่บางส่วนถูกบุกรุกทำลายเพื่อใช้เป็นพื้นที่เกษตรกรรม ภายหลังได้มีการอพยพราษฎรออกแล้วได้ทำการปลูกสร้างสวนป่าขึ้นทดแทน
คิดเป็นพื้นที่ 1,170 ไร่ พรรณไม้ที่ปลูกได้แก่ สนสามใบ, ยูคาลิปตัส, ประดู่,
สัก, นางพญาเสือโคร่งและแอปเปิ้ลป่า
|