ไม้ต้นขนาดใหญ่ โคนต้นมีพูพอน เปลือกในเรียงเป็นชั้น ชันใส หูใบรูปใบหอก ร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน เส้นแขนงใบมักเรียงจรดกันเป็นเส้นขอบใน ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอด กลีบคู่นอกยาวและแคบกว่า 3 กลีบในเล็กน้อย เรียงซ้อนเหลื่อมที่โคน ดอกสีครีมหรือสีขาว มี 5 กลีบ ร่วงแยกกัน เกสรเพศผู้ส่วนมากมี 15–40 อัน เรียง 3 วง ก้านชูอับเรณูสั้น รูปเส้นด้าย อับเรณูคู่ในสั้นกว่าคู่นอก แกนอับเรณูมีรยางค์เป็นติ่งสั้น ๆ หรือรูปเส้นด้าย รังไข่กึ่งใต้วงกลีบ ฐานก้านยอดเกสรเพศเมีย (stylopobium) รูปทรงกระบอกหรือคล้ายจาน ก้านเกสรเพศเมียแยก 3 แฉก หรือยอดเกสรจัก 3 พู ผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว ปลายมีติ่ง หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มเกือบทั้งผล กลีบเลี้ยงขยายเป็นปีกยาว 2 ปีก มีเส้นปีก 3 เส้น ปีกสั้น 3 ปีก โคนเรียงจรดกัน

สกุล Anisoptera อยู่ภายใต้เผ่า Dipterocarpeae ที่โคนกลีบเลี้ยงในผลเรียงจรดกัน แยกเป็น sect. Anisoptera (กระบาก และกระบากทอง) และ sect. Glabrae (กระบากแดง และช้าม่วง) ตามความยาวของรยางค์ที่แกนอับเรณู ก้านและฐานก้านเกสรเพศเมีย มีประมาณ 10 ชนิด พบที่บังกลาเทศ พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ในไทยมี 4 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “anisos” ไม่เท่ากัน และ “pteros” ปีก ตามลักษณะของปีกที่ไม่เท่ากัน

ไม้ต้น สูงได้ถึง 50 ม. กิ่งอ่อนมีเกล็ดรังแคหนาแน่น หูใบยาวได้ถึง 1 ซม. ใบรูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 5–18 ซม. แผ่นใบด้านล่างมีขนรูปดาวสีเขียวเทาหนาแน่นหรือประปราย เส้นแขนงใบข้างละ 12–25 เส้น ก้านใบส่วนมากยาว 1–2.5 ซม. ช่อดอกยาวได้ถึง 20 ซม. แต่ละช่อย่อยมีประมาณ 5 ดอก กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 3 มม. ด้านนอกมีขน กลีบดอกรูปขอบขนาน ยาว 0.7–1 ซม. เกสรเพศผู้มี 25–40 อัน อับเรณูยาวประมาณ 1 มม. รยางค์ยาว 2–4 เท่าของอับเรณู ฐานก้านเกสรเพศเมียรูปทรงกระบอก ยาวประมาณ 3 มม. มีขนรูปดาวสั้น ก้านเกสรเพศเมียแยก 3 แฉก หลอดกลีบเลี้ยงมีขน ปีกยาว ยาว 10–15 ซม. ปีกสั้น ยาว 1–2.5 ซม. ผลเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 ซม. มีขนสั้นนุ่ม

พบที่พม่า ภูมิภาคอินโดจีน คาบสมุทรมลายู บอร์เนียว สุมาตรา ชวา และฟิลิปปินส์ ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น ขึ้นหนาแน่นบางพื้นที่ ความสูงถึงประมาณ 700 เมตร มีความผันแปรสูงโดยเฉพาะสิ่งปกคลุม

ชื่ออื่น   กระบาก (ทั่วไป); กระบากขาว (ชลบุรี, ชุมพร, ระนอง); กระบากโคก (ตรัง); กระบากช่อ, กระบากด้าง, กระบากดำ (ชุมพร); กระบากแดง (ชุมพร, ระนอง); ชอวาตาผ่อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); ตะบาก (ลำปาง); บาก (ชุมพร); ประดิก (เขมร-สุรินทร์); พนอง (จันทบุรี, ตราด); หมีดังว่า (กะเหรียง-ลำปาง)